ریسک سقوط قیمت نفت در سال ۲۰۱۹

پتروتحلیل- با ادامه تردیدها در خصوص توافق کاهش سقف تولید اوپک و افزایش قابل توجه در تعداد دکل‌های نفتی آمریکا طی سه هفته اخیر، روز دوشنبه بازار شاهد کاهش قیمت نفت‌خام WTI شد. در همین حال نفت‌خام برنت تغییر چندانی نداشته است.

بدین ترتیب، در نخستین روز هفته جاری، قیمت پایانی نفت‌خام برنت در بازار ICE لندن برای تحویل در ماه ژانویه با ۲سنت (۰/۰۳درصد) کاهش، در سطح بشکه ای ۶۳/۸۴ دلار قرار گرفت. همچنین، قیمت نفت‌خام WTI در بازار نایمکس برای تحویل در ماه ژانویه نیز با ۸۴ سنت (۱/۴درصد) کاهش، در سطح بشکه‌ای ۵۸/۱۱ دلار تسویه شد. در نتیجه این معاملات، حق مرغوبیت نفت‌خام برنت نسبت به نفت‌خام وست تگزاس اینترمدیت به ۵/۷۳ دلار به ازاء هر بشکه رسید.

با وجود اینکه روسیه و اوپک بر سر طرح کلی تمدید توافق کاهش سقف تولید توافق کرده اند ولی همچنان به نظر می رسد در خصوص جزئیات این طرح عدم توافق‌هایی وجود دارد. واقعیت این است که شرکت‌های روسی مانند شرکت دولتی روسنفت از توافق مذکور متضرر شده اند به نحوی که قادر به توسعه پروژه‌های جدید خود نبوده اند.

به علاوه اینکه در شرایط فعلی افزایش سطح قیمت نفت‌خام WTI تا نزدیک ۶۰ دلار در هر بشکه، انگیزه قوی برای سرازیر شدن سرمایه به بخش تولید نفت شیل آمریکا ایجاد کرده است و پیامد آن را می توان در افزایش تعداد دکل‌های نفتی آمریکا به میزان ۱۸ حلقه طی تنها سه هفته اخیر در گزارشات بیکرهیوز مشاهده کرد. این تغییرات تردیدهایی را مبنی بر اینکه ادامه توافق کاهش سقف تولید اوپک در بلند‌مدت احتمالا نه تنها به نفع آنان بلکه با از دست دادن درآمد و سهم بازار می تواند به ضرر اوپک و هم پیمانانش بیانجامد، ایجاد کرده است. به گزارش تحلیل گران بازار در حال حاضر وضعیت قیمت نفت‌خام و موقعیت صندوق‌های ریسک همگی حاکی از احتمال قوی پذیرش پیشنهاد تمدید توافق کاهش سقف تولید از طرف عربستان در جلسه ۳۰ نوامبر اوپک دارد.

بنابراین چنانچه نتایج جلسه اوپک طبق پیش‌بینی ها نباشد، باید منتظر یک روند کاهشی در قیمت نفت باشیم. شایان ذکر است که قیمت نفت‌خام از ماه ژوئن ۴۰ درصد رشد داشته است و به بالاترین سطوح خود از اواسط سال ۲۰۱۵ دست یافته است. هم اکنون به نظر می‌رسد برای اولین بار در طول سال جاری عدم اطمینان در خصوص نتایج جلسه آتی اوپک بیشتر از معمول است. به گفته تحلیل گران باقی ماندن قیمت نفت در سطوح بالا برای مدت طولانی تر (در شرایطی که هیچ اختلالی در منابع عرضه پدید نیاید) از یک سو با افزایش تولید کشورهای غیر اوپک و از سویی دیگر با درک تدریجی این موضوع از سوی تولیدکنندگان اوپک که کاهش تولیدشان منجر به از دست دادن سهم بازار و درآمدشان خواهد شد؛ عاملی برای افزایش تصاعدی تولید توسط آنان می شود و این امر ریسک سقوط قیمت نفت در سال ۲۰۱۹ را به شدت افزایش خواهد داد. 
در همین راستا بنا بر اظهارات Bart Melek مدیر استراتژی کالای TD Securities، هم اکنون اجماع نظری در حال شکل گیری است که روسیه احتمالا به دنبال محدودیت تولید بدون لحاظ عواقب آن ندارد به عبارت صریح تر روسیه علاقه ای به افزایش قیمت‌ها تا حدی که منجر به قوت گرفتن تولیدکنندگان غیرمتعارف نفت گردد، ندارد. بنابراین هم اکنون ترس‌هایی مبنی بر این وجود دارد که بالا بودن سطح قیمت‌ها ممکن است منجر به حصول نتیجه‌ای در جلسه اوپک شود که در هفته‌های پیش انتظار آن نمی‌رفت و این موضوع سرمایه‌گذاران را بسیار عصبی و سردرگم کرده است. رئیس استراتژی نفت French bank BNP Paribas نیز در این زمینه اظهار داشته است که احتمال زیادی برای حصول نتایج ناامید کننده در جلسه ۳۰ نوامبر اوپک وجود دارد. 
در واقع اگر چه روسیه روی تمدید توافق کاهش سقف تولید اوپک اتفاق نظر دارد ولی هم اکنون سایز این محدودیت و دوره زمانی آن به نحوی که شرایط بازار را برای اوپک و هم پیمانانش بهینه کند و مانع از ورود بیشتر تولیدکنندگان شیل به بازار گردد، برای روسیه بسیار اهمیت دارد. بنابراین گمان می‌رود در جلسه ۳۰ نوامبر اگر چه به طور ضمنی برتمدید توافق صحه گذارده خواهد شد اما تصمیم‌گیری بر سر موارد مذکور همچنان تا ماه فوریه معوق باقی خواهد ماند. در همین حال گزارش شده است که بر اساس نتایج یکی از گروه‌های کاری اوپک، بازار نفت در بهترین حالت در ژوئن ۲۰۱۸ به تعادل خواهد رسید که این به معنای نیاز به تمدید توافق کاهش سقف تولید در سال آینده است. 
عامل دیگر در کاهش قابل توجه قیمت WTI در روز دوشنبه اعلام از سرگیری عملیات خط لوله Keystone توسط اپراتور این خط لوله TransCanada Corp در روز سه شنبه و پس از دریافت مجوزهای لازم از آمریکا است. عملیات این خط لوله روز ۱۶ نوامبر به دلیل بروز نشتی در منطقه داکوتای جنوبی متوقف شده بود که منجر به کاهش موجودی ذخایر نفتی آمریکا در هفته گذشته نیز شد.