بحران عمیق پتروشیمی ها در چین با ریزش آروماتیک ها

پتروتحلیل- با بازگشت شاخص های اقتصادی چین به بحران مالی ۲۰۰۸ و تورم پایین چین که نشان از نبود تقاضا دارد و کاهش ۳۱/۵ درصدی ارزش سرمایه گذاری های خارجی در ۸ ماهه نخست سال میلادی، حالا محصولات پتروشیمی هم مانند کامادیتی های دیگر در ماههای گذشته همچنان تحت فشار قرار دارند.

در حالی اتفاقات سیاسی و زنجیره ارزش محصولات پتروشیمی قیمت نفت و بهای تمام شده محصولاتی همچون نفتا، میعانات و … را بالا نگه داشته بود که حالا پس از اصلاح و ریزش قیمت نفت تا کانال ۷۰ دلاری، بحران پتروشیمی ها هم در چین عمیق تر شده است. از سوی دیگر کمبود تقاضا و کاهش عرضه، سبب افت بیشتر قیمت آروماتیک ها شده و به این ترتیب در یک ماه گذشته تولوئن از ۸۵۴ دلار CFR چین به ۷۶۵ دلار رسیده است؛ یعنی ۱۱/۵ درصد. پارازایلین از ۹۶۰ دلار به ۸۴۰ دلار و اورتوزایلین هم از ۱۰۰۰ دلار به ۸۶۶ دلار رسیده اند؛ افتی ۱۰ تا ۱۱ درصدی! 

اما شرایط پی وی سی به دلیل بحران املاک در چین تحت فشار بیشتری قرار دارد، به طوری که در یک ماه گذشته قیمت پی وی سی از ۷۹۶ دلار در هر تن CFR شرق آسیا به ۷۴۶ دلار رسیده است که نشان از بازار ضعیف پی وی سی دارد. 

با این حال الفین های پلیمری (اتیلن، پلی اتیلن و پلی پروپیلن) با افت کمتری روبه رو شدند، به طوری که پلی اتیلن سنگین از ۸۹۳ دلار به ۸۷۶ دلار رسیده؛ یعنی ۲ درصد افت و پلی اتیلن سبک هم از ۱۰۸۳ دلار به ۱۰۷۶ دلار فوب خلیج فارس رسیده است، یعنی کمتر از ۱۰ دلار افت برای پلی اتیلن سبک صادراتی ایران.

گرچه این افت ها محسوس نبوده و عمده علت آن ریزش نفت و میعانات بوده است، اما مشکلات زنجیره ارزش و بحران انرژی در شرق آسیا سبب اصلاح قیمت نفتا نشده است و به این ترتیب قیمت نفتا که در حدود ۸۰ دلار CFR ژاپن بود به ۷۳ دلار رسیده است و به این ترتیب واکنش شدیدی نشان نداده است. همچنین قیمت نفتا در اوج حدود ۷۳ دلار فوب خلیج فارس بوده که در حال حاضر به بشکه ای ۶۶ دلار رسیده است.

این در حالی است که باوجود اینکه تکنولوژی شرق آسیا برای محصولات الفینی( اتیلن، پروپیلن و بوتادین) براساس ماده اولیه نفتا است، نه تنها این محصولات افت نداشتند، بلکه اندکی هم رشد کردند، به طوری که اتیلن از ۹۳۶ دلار در هر تن CFR جنوب شرق آسیا به ۹۶۶ دلار رسیده است، گرچه اسپرد بین اتیلن و پلی اتیلن کاهش شدیدی داشته و CFR جنوب شرق آسیا با فوب خلیج فارس می تواند گمراه کننده باشد، اما اتیلن و بوتادین رشد داشته اند، به طوری که بوتادین از ۱۴۷۰ به ۱۵۷۰ دلار CFR چین رسیده است، اما پروپیلن با افت از ۸۶۶ دلار به ۸۴۶ دلار رسیده است! به این ترتیب حاشیه پلیمرسازها در جهان افت داشته اند اما در ایران، افت قیمت ها به دلیل نرخ گذاری غیرکارشناسی شرکت ملی صنایع پتروشیمی ملموس نبوده است! اما در بازارهای جهانی اسپردها عمیقا کم شدنده اند، ولی به دلیل بالا ماندن نرخ نفتا، محصولات پایه الفینی بالا باقی ماندند؛ با این حال همزمان با افت نفتا، محصولات الفینی هم احتمالا کاهش خواهند یافت. اما در حال حاضر تولیدکننده هایی مانند جم و امیرکبیر با سود روبه رو بوده اند.

باوجود اینکه قیمت اتان تابعی از نفتا و ‌پلی اتیلن است، می تواند ارزان تر شود.

در همین حال در جهان، وضعیت چین، بحران انرژی در آسیا سبب شده تا تقاضا برای نفتا و LPG افت کند ، اوره هم با وجود همبستگی با نفت تا محدوده ۲۹۰ دلار برای محموله های ۳۰ هزارتنی اوره ایرانی افت کرده است، برای متانول هم قیمت CFR تا محدوده ۲۸۲ دلار در هر تن رسیده که پیش تر یعنی در ماههای اردیبهشت و خرداد در محدوده ۳۱۰ دلار بوده که ۱۰ درصد افت را نشان می دهد.