شوک نیروهای امنیتی به بازار پتروشیمی ها!/ آیا بورس کالا مقصر است؟

پتروتحلیل-یادداشت:محمد مهدی صیامیان گرجی*-شب 23 آذرماه شاهد برنامه ای از شبکه دوم بودیم که دو تن از دست اندرکاران بازار پتروشیمی یعنی آقای صادقی نیارکی معاون محترم وزیر صنعت، معدن و تجارت و آقای مهدوی دبیر کل محترم انجمن صنفی کارفرمایی پتروشیمی در برنامه 22:30 حضور داشتند و مکالمات تکراری بود بر مکررات بیش از ده سال و آقای قالیبافی که نه به عنوان مجری بلکه همچون قاضی به دنبال محاکمه ....... .  مکالماتی تکراری از نحوه کنترل بهین یاب و کنترل مصرف کنندگان از طریق سیستم مالیات و مصرف برق  و مباحثه بی نتیجه مسئولین دیگر وزارتخانه ازطریق تلفن با آقای نیارکی !!!!!! از طرفی دیگر بازار داخلی پتروشیمی ایران این روزها شوک ناشی از برخوردهای امنیتی و پلیسی را تحمل می کند و اکثر معامله گران و فروشندگان در بازار پلیمر تهران با فشار نیروهای امنیتی به عقب رانده شده اند.

بیش از ده سال از عرضه محصولات از طریق بورس کالا می گذرد، البته بورس کالا نه به عنوان ساختمان بورس کالا، بلکه منظور سیستمی که شامل  دفتر صنایع پایین دست - شرکت های تولیدی پتروشیمی-کارگزاران فروشنده و خریدار- وزارت صمت – سیستم بهین یاب – شرکت کارگزاری بورس کالا – وزارت اقتصاد – سازمان حمایت از تولید کننده و مصرف کننده می شود و کمیته تخصصی تنظیم بازار پتروشیمی که سعی می کند بر این سیستم نظارت نماید و مسئولانی که حاضر نشدند نگاهی عمیق و واقعی به مشکلات این بازار بیندازند و تنها کار آنها پناه بردن به عرضه محصولات در سیستم بورس کالا شد تا خود را از تیر رس انتقادات دور نگاه دارند.

در روزهای سخت تحریم از طرف دشمنان قسم خورده و سال جهش تولید که از طرف رهبر عزیزمان نام گرفته در عوض تلاش برای تولید بیشترو با قیمت تمام شده کمتر که بتواند توسعه صادرات محصولات پتروشیمی را توسعه دهد، شاهد رقابت های شدید و افزایش قیمت این محصولات در بورس کالا بودیم که نهایتا تاوان آن را مردم  ایران دادند و کیف آن را این سیستم عریض و طویل بورس کالا و شرکت های پتروشیمی. فرصت های طلایی به واسطه این خبط بزرگ از تولیدکنندگان فعال صنایع تکمیلی گرفته شده وبه کام کشورهایی همچون ترکیه می شود. نگاهی به معاملات محصولات پتروشیمی در کشورهای دیگر نشان می دهد که تولیدکنندگان صنایع پایین دست خوراک خود را از صنایع بالا دست به صورت قراردادی مستقیم  و به صورت اعتباری 3 الی 9 ماهه تحویل می گیرند و مشکلات نقدینگی چندانی را حس نمی کنند و به همین دلیل می بینیم که هر روز بر رونق صنایع پایین دست ترکیه اضافه می شود و در منطقه غازیان تب مصرف پلی پروپیلن به اندازه کل کشور ایران می شود بدون اینکه مشکلی داشته باشند . بدون اینکه به بورس کالا پناه ببرند ، بدون اینکه در کشور نفت و گاز و پتروشیمی مستقر باشند، بدون اینکه هر روز مصوبات ضد و نقیض ابلاغ کنند.

شوخی: اگر بخواهیم با تولید کنندگان ترکیه رقابت کنیم راه آسانی در پیش داریم و اینکه این مسئولین کمیته تخصصی بازار پتروشیمی لطفا در کشور ترکیه فعالیت نمایند.

اینجانب بارها خدمت همه دوستان و مسئولان یاداور شدم که در هیچ جای دنیا این روش عرضه و به این وسعت وجود ندارد و جالب اینکه قوانین سختی هم مصوب می شود که تنها محل عرضه محصولات پتروشیمی را فقط بورس کالا می داند وبه همین دلیل حتی فکر کردن به روشی دیگر را از برخی از مدیران هم سلب نموده است. می گوییم فروش اعتباری   می گویند خوب است ولی فقط در بورس کالا ، می گوییم عرضه با قرارداد مستقیم می گویند بد نیست ولی فقط در بورس کالا ، می گوییم خرده فروشی می گویند عالیست ولی اگر در بورس کالا نباشد فایده ای ندارد!!!!!! بنده مخالف بورس کالا نیستم ولی مخالفم که تنها محل عرضه بورس کالا باشد، چرا که مفسده می اورد، چرا که تنبلی ِمی اورد، پناهگاهی می سازد که بی مسئولیتی خود را به گردن سیستم بهین یاب، مشکلات ارزی، تحریم و عده ای بازرگان بیندازیم. مسولین گرامی سیستم بازرگانی  و عرضه از طریق بازرگانان تنظیم کننده بازار می باشد و این در همه جای دنیا رعایت می شود ولی بر کار آنها نظارت می شود حال اگر ما نمی توانیم بر فعالیت های آنها نظارت کنیم آیا دلیل می شود که آنها مشکل دارند؟ ایا نباید فکر کنیم که ما در نظارت ضعف داریم ؟ آیا توانستیم که سیستم نظارتی خود را توسعه دهیم؟ آیا تنها سیستمی که شما می توانید بر ان نظارت کنید بورس کالاست؟!!!!

مجددا عرض می کنم که باید مبادی عرضه محصولات متنوع باشد و انتخاب آن بر عهده عرضه کننده و خریدار کالا باشد تا حتی در میزان خدماتی که ایجاد می شود رقابت شود. اگر بورس کالا تنها چاره کار بود که پس ازگذشت بیش از ده سال نباید مشکلی داشتیم . البته مجددا یاداوری کنم منظورم از بورس کالا  فقط کارگزاری بورس کالا نیست.

اما تذکری هم به وزیر محترم اقتصاد : آقای وزیر که خزانه مملکت نزد شماست چرا هوشیار نیستید . ببینید که درآمد حاصل از این همه رقابت در بورس کالا برای چه گروههایی می باشد.آیا دولت نیز بر سر تقسیم خوراک به شرکت های پتروشیمی اینگونه رقایت ایجاد می کند و یا اینکه قیمت خوراک با فرمول مشخصی به شرکت ها واگذار می شود که اگر این است هیچ کالایی نباید با رقابت به مصرف کننده عرضه شود در غیر اینصورت باید تمامی این تفاوت به خزانه دولت واریز شود تا مجددا به مردم برگردد .آقای وزیر به دنبال راهی باشید تا تولید کننده داخلی قیمت کالای اولیه خود را پایینتر از یک شرکت ترک بدست آورد تا در جنگ صادرات با آن شرکت ها پیروز شوند و انوقت جهش تولید مشاهده می شود.

و این دفعه به خود کارگزاری بورس کالا اشاره می کنم.این کارگزاری خصوصی بود و منافع خود را دنبال می کند و نمی توان از یک بنگاه خصوصی ، کار ملی را انتظار داشت(نگاه شود به سهامداران این کارگزاری). این کارگزاری با هوشیاری تمام  قیمت گذاری پایه را از شرکت ملی صنایع پتروشیمی ، و مشتریان و سهمیه آنها را از طریق سیستم بهین یاب می گیرد و کالا را عرضه می کند و به همین دلیل از تمامی خطاهای عمدی و غیر عمدی تبرئه می شود. سوال من این است که آیا به این روش می توان  روش بورسی گفت، هرچه گرانتر  سود بیشتر!!! هیچ مسئولیتی بر عهده نمی گیرد و همیشه در کمیته های تنظیم بازار پتروشیمی حق رای دارد.

و حرف آخر اینکه صنعت پتروشیمی و پایین دست این صنعت بزرگترین مولد  اقتصادی مملکت می باشد و باید بر همین وزن به آن توجه نمود .

*کارشناس بازار پتروشیمی