دورنمای تقاضای بلندمدت پلیمر نقش بالقوه خوراکهای شیمیایی را افزایش میدهد
تقاضای کلی پلیمرها در انواع خوراک میتواند تا 30 سال آتی، هر ساله به طور میانگین 2.5 درصد رشد کرده و تا سال 2050 به میزان 675 میلیون تن برسد
پتروتحلیل-بازار نوظهور برای خوراکهای جایگزین تا خوراک پلیمر خام همیشه در حال تغییر هستند. در حوزه صنعت نفت، فهم عواملی که از بازار پلاستیک حمایت میکنند، امری حیاتی است. در طی دو دهه گذشته، بخش پتروشیمی 40 درصد از رشد خالص تقاضای نفت خام را به خود اختصاص داد. اما معاملهکنندگان این صنعت در مورد اینکه آیا پتروشیمی در بلندمدت رشد تقاضای نفت خام را همچنان تقویت کرده، و یا با توسعه خوراکهای جایگزین – مثل بیونفتا، که انتظار میرود در چندین سال آتی تقاضای آن به نیم میلیون تن برسد – و تاثیر قوانین ممنوعیتی برای استفاده از پلاستیک و تعهد شرکتها برای رسیدن به حداقل استفاده از محتوای بازیافتی جریان دیگری در پیش است، دیدگاههای متفاوتی دارند.
در تلاشی برای ایجاد خط مبنایی برای عرضه مکفی پلیمر و بررسی مقیاس رشد بلندمدت میان خوراکهای رقیب، پلتس دورنمای جزء به کلی برای تقاضای پلاستیکها که بر روی عوامل اصلی موثر بر بخشهای مصرفکننده نهایی – از حمل و نقل تا ساخت و ساز و پلاستیکهای یکبارمصرف و بستهبندیها متمرکز بوده را، توسعه داده است.
نتیجه ارائه شده در این دورنما برای پلاستیکها قابلتوجه است: پلتس پیشبینی میکند که تقاضای کلی پلیمرها در انواع خوراک میتواند تا 30 سال آتی، هر ساله به طور میانگین 2.5 درصد رشد کرده و تا سال 2050 به میزان 675 میلیون تن برسد.
در غیاب پیشرفتهای غیرمنتظره در فناوی بازیافت (و سرمایهگذاریها در ظرفیت آن) یا رشد بازار خوراکهای زیستی، احتمال میرود سهم عمدهای از رشد تقاضای پلیمر به دست هیدروکربنها بیافتد. این امر، از آنجاییکه اجماع اهالی پتروشیمی حول توسعه بر محور اوج تقاضای نفت خام تداوم دارد، تقاضای خوراک این صنعت را به اوجهای جدیدی میرساند.
در چشماندازی مدلسازی شده، یک عاملی که رشد قابل توجه در پلیمرها را حمایت میکند این نکته است، که با وجود تحت تاثیر قرار گرفتن هیدروکربنهای مایع سنگینتر از همهگیری کرونا و تعهدات مسئولان دولتی برای تغییر الگوی مصرف انرژی فسیلی، خوراکهای پتروشیمی تاثیرات را چندینبرابری را تجربه کردند.
برای مثال، افزایش استفاده از تجهیزات محافظت شخصی، موجب شد تا همزمان با روند نزولی اقتصادی، تقاضای پلیاتیلن در 2020 ثابت باقی بماند. انتظار میرود در میانمدت، تقاضا برای بستهبندی محصولات مصرفکننده رشد فزایندهای داشته باشند. مقامات شرکت باربری FedExپیشبینی میکنند که تا سال 2026، با دوبرابر شدن ارسال بستهها، روزانه 100 میلیون بسته به دست مشتریان برسد.
دیگر عامل تاثیر چندبرابری، نقش پلیمرها در سبکسازی در سراسر بخش حمل و نقل است.
در هواپیمایی، صنعت به طور مداوم در تلاش است تا هزینههای عملیاتی را کاهش داده و بهرهوری از سوخت را افزاش دهد، و در این بین همزمان ردپای کربن را با سیر نزولی همراه کند. تخمین زده شده است که کاهش 20 درصدی وزن هواپیماها میتواند 10 تا 12 درصد در بهرهوری بیشتر از سوخت تاثیر داشته باشد. اگرچه، آلیاژ آلومینیوم معمولترین مادهایست که در سبکسازی هواپیماها به کار برده میشود، اما کامپوزیتهای پلیمر تقویتشده با الیاف کربن، در بالها، داخل کابین و سطوح کنترل هواپیما استفاده میشود. 80 درصد از حجم (و 50 درصد از وزن آن) هواپیمای بوئینگ 787 از این کامپوزیت تشکیل شده، در حالی در مدل قدیمیتر بوئینگ 757، زیر 1 درصد از کامپوزیت استفاده شده است. ناوگان هواپیماهای تجاری دنیا، تقریباً دارای 26000 هواپیما میباشد. درحالیکه نرخ اسقاط هواپیماها سالانه 2 درصد است، در طی دو سال گذشته تعداد هواپیماهای که از ناوگان هوایی کنار گذاشته شدهاند افزایش یافته است. در بلندمدت، فشارها برای کاهش انتشار آلایندههای سمی و بهرهوری بیشتر از سرمایه، تقاضای پلیمر در صنعت هواپیمایی را افزایش خواهد داد.
داستان مشابهی در صنعت اتومبیل در حال وقوع است. در طی چندین دهه گذشته، میانگین محتوای پلاستیک به کاربرده شده در خودروهای مسافربری در آمریکا از 20 کیلوگرم در هر وسیله به 200 کیلوگرم پلاستیک و کامپوزیت افزایش یافته است. با ظهور دیگر وسائل نقلیه، این محرک برای سبکسازی از همیشه بیشتر شده تا وزن باطریها خنثی شود.
تحلیل پلتس با دیدگاهی نسبتاً محافظهکارانه به فروش خودروها در بلندمدت، به ماندگاری بیشتر خودروهای قدیمی در ناوگان خودرویی و همزمان تغییر عادتهای رانندگی در درازمدت اشاره دارد. اما حتی دورنمای محافظهکارانه نیز نشان میدهد که تقاضای پلاستیک در خودروهای مسافربری با رشد 2.97 درصدی در هر سال، میتوانند تا سال 2050 به 40 میلیون تن در سال افزایش پیدا کنند.
با رشد تقاضای پلیمر در صنایع هواپیمایی و خودرویی، میتوانیم در پی آنها شاهد امری مشابه در صنایع ساختوساز، منسوجات و الکترونیک باشیم.
در آخر، بزرگترین منبع مصرف سالانه پلیمر، و موضوع مورد توجه سیاستگذاریها و تردید پیشبینیها، تقاضا برای پلاستیکهای یکبارمصرف و بستهبندیهاست. با تقاضای کلی تقریبی 180 میلیون تن در سال، تقاضا برای پلاستیکهای یکبارمصرف، جدا از تقاضای پلیمرهای خام و بازیافتی، 45 درصد از مجموع کلی تقاضا را به خود اختصاص میدهد. بیشتر از 170 کشور متعهد شدهاند تا در دهه آتی مصرف پلاستیک خود را به طور قابلتوجهی کاهش دهند.
در سال جاری منع استفاده از نیها، چنگالها، چاقوها و گوشپاکنهای پلاستیکی در اتحادیه اروپا اعمال شد. کشورهایی نظیر کنیا، تایلند و رواندا استفاده از کیسههای پلاستیکی را ممنوع کردند، درحالیکه زیمباوه قانون منع استفاده از ظرف غذاهای پلیاستایرنی را اعمال کرده است. آذربایجان آخرین کشوری است که تولیدات، واردات و فروش همزنها و کاردوچنگالهای پلاستیکی را ممنوع کرده است. اما این ممنوعیتها سهم کوچکی از پلاستیکهای یکبارمصرف را به خود اختصاص میدهند، و توزیع جهانی کنونی پلاستیکهای یکبارمصرف، نشاندهنده این است که میتوانیم در سطح جهانی شاهد رشد فزاینده باشیم.
دادههای میانمدت تحلیلهای پلتس از عرضه و تقاضای پلیمر با مطالعات بانک جهانی در مورد پسماند پلاستیکی کشورها تطابق یافته است. دادهها طیف گستردهای از مصرف پلاستیکهای یکبارمصرف در سطح جهانی را پوشش داد. کشورهای ایالات متحده و بریتانیا، به ترتیب با 102 کیلوگرم و 95 کیلوگرم پسماند پلاستیکی تولیدشده در هر نفر در مقیاس سالیانه، رتبههای ابتدایی این لیست را به خود اختصاص دادهاند. اما میانگین جهانی پسماند تولیدشده در هر سال 24 کیلوگرم در هر نفر است. این میزان در چین حتی با میانگین زیر 15 کیلوگرم در هر نفر کمتر است.
اگر مدلهای خوراک پلتس در سطح کشوری با نرخ مصرف کشورهای بالای لیست یعنی ایالات متحده و بریتانیا مجدداً تنظیم شوند، تقاضای پلاستیکهای یکبارمصرف در مقیاس سالانه به 510 میلیون تن میرسد؛ این میزان تا یکسوم بیشتر از عرضه کلی پلیمر کنونی میباشد.
در عوض، براساس تحلیلهای پلتس اعمال قوانین جدید و تغییر عادت مصرفکننده، میتواند در بلندمدت نرخ مصرف در هر نفر را در کشورهای ایالات متحده و بریتانیا و دیگر کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادیکاهش دهد. اما در کشورهای چین و هند که طبقه متوسط در حال گسترش است، این تقاضا شاهد سیر صعودی رشد خواهد بود. چین از برنامه خود برای منع استفاده از پلاستیکهای یکبارمصرف تا 2022 رونمایی کرده، و پیش از این نیز استفاده از نیهای یکبارمصرف در رستورانهای این کشور ممنوع شده است. و هند قوانینی دارد که به واسطه آن ذخیرهسازی، تولید و دوراندازی اقلامی از پلاستیکهای یکبارمصرف را کنترل میکند. اما شاید این اقدامات برای کاهش این رشد فزاینده کافی نباشند.
این رشد فزاینده تا سال 2050 نمایانگر حداکثر میزان رشد عرضه کلی پلیمر در سراسر بازارهای مصرفکننده نهایی میباشد. براساس مدلهای پلتس، اگر پیشرفتهای جدیدی در مقیاس عملیاتهای بازیافتی یا تولید بیوپلاستیکها رخ ندهد، این امر منجر به رشد خالص خوراکهای مایع به میزان 13 میلیون بشکه در روز از 2021 تا 2050 خواهد شد، که نتیجه قابل توجهی در برابر اوج تقاضای نفت خام و تغییر الگوی مصرف انرژی فسیلی میباشد.
این دورنما به ما نشان میدهد که شاهد فضای رقابتی زیادی در سراسر انواع خوراک خواهیم بود، و از آنجاییکه سرمایهگذاریها در دهه آتی افزایش خواهد یافت، باید در انتظار این باشیم که پلیمرهای بازیافتی و بیوپلاستیکها در بلندمدت رشد صعودی را رقم بزنند.
مترجم: رامین کریمی