دورنمای کلی نفت در سال 2023: پیشبینیها در معرض تشدید تردیدها همزمان با از بین رفتن پیشروی قیمتی سال 2022
بر اساس دادههای بانک جهانی، میانگین قیمتهای نفت 2023 در میزان 92 دلار در هر بشکه و 2024 در میزان 80 دلار در هر بشکه خواهند بود؛ پیشبینی قبلی بانک جهانی برای سال آتی 100 دلار در هر بشکه بود.
پتروتحلیل-بازارهای نفت در حال خداحافظی با سالی پر نوسان هستند که در حدود 75 دلار در هر بشکه آغاز شد و پس از جنگ اوکراین و شدیدترین بحران انرژی در دهههای گذشته تا 130 دلار در هر بشکه صعود کرد. همزمان با حرکت به سوی روزهای پایانی 2022، قیمتهای نفت عمدتاً به دلیل نگرانیها در رابطه با چشمانداز رشد اقتصاد جهانی از تمام پیشرویهای خود در طول سال عقبنشینی کردند.
قیمتهای معاملات آتی نفت خام، نیمه اول سال را صرف روند صعودی کردند. در ابتدای سال، ذخایر نفت جهان همزمان با روند کاهشی ظرفیت مازاد اوپک پلاس در میان محدودیتهای تولیدی، به کمترین میزان خود در طی چند سال گذشته رسیده بودند. بازارهای انرژی جهانی در ماه مارس، پس از تهاجم روسیه به اوکراین که قیمتهای نفت معاملات آتی را به بالای 130 دلار در هر بشکه فرستاد، احتمالاً با بزرگترین بحران عرضه در دهههای گذشته مواجه شدند.
اگر چه شاخصها تا ماه دسامبر از تمام پیشرویهای خود عقبنشینی کردند. ما نگاهی به عواملی خواهیم داشت که قیمت نفت را به جایی که اکنون هستند رساندند.
• سیاست کووید صفر تقاضای نفت چین را تا 40 درصد کاهش داد
اقدامات کنترلی شدید در چین، تاثیرات گستردهای بر مسافرتهای داخل کشور از سه ماهه ابتدایی سال گذاشت، و تقاضای سوخت را تا میزان قابل توجهی تحت فشار قرار داد. بر اساس دادههای اداره ملی آمار چین، فرآوری نفت در ده ماه ابتدایی 2022 در مقایسه با روند پنج ساله از 2015 تا 2019، تقریباً 2 میلیون بشکه در روز کاهش یافت. تحلیلگران همچنین تخمین میزنند که سیاست کووید صفر چین تقاضای داخلی کشور را تا 40 درصد کاهش داد.
• صعود شاخص دلار آمریکا همزمان با محدودیت سیاست پولی
کاهش تحرک در داخل کشور و افت تولیدات صنعتی به دلیل اقدامات محدودکننده چین تنها نمایانگر بخشی از مشکلات تقاضای نفت جهانی در سال 2022 میباشد. تورم بالا که موجب محدود کردن سیاستهای پولی توسط بانکهای مرکزی اصلی شد، در کنار محدودیتهای مالی ناشی از سطوح بالای بدهیهای دولتی نیز نقشی کلیدی ایفا کردند.
همزمان با افزایش نرخ بهره از سوی فدرال رزرو برای مبارزه با سریعترین تورم از دهه 1980، شاخص دلار آمریکا از ژانویه تا سپتامبر صعود کرد. این امر قیمتهای نفت را تحت فشار قرار داد، زیرا دلار قویتر کالاهای دلاری را برای مصرفکنندگانی که ارزشان به این اسکناس سبز متصل نیست، گرانتر میکند.
• افزایش عرضه جهانی نفت
در حالی که بادهای مخالف اقتصاد کلان و محدودیتهای کووید 19 چین همچنان جو بازار را تحت فشار قرار میدادند، نفت بیشتری وارد بازار شد. علاوه بر عرضه تاریخی نفت از ذخایر نفت استراتژیک آمریکا، کشورهای عضو آژانس بینالمللی انرژی تقریباً 180 میلیون بشکه نفت از ذخایر دولتی خود را از ماه مارس تا اوت به بازار عرضه کردند. تولیدات و صادرات نفت روسیه علیرغم کاهش ارسال محمولههای نفت و محصولات نفتی به اروپا، قوی باقی ماند.
اوپک پلاس که از اوت 2021 در حال تقویت اهداف تولیدی خود بود، سیاست خود را تغییر داد، و با ذکر شرایط نامشخص اقتصاد جهانی و دورنمای بازار نفت، بر کاهش تولیدات تا 2 میلیون بشکه در روز در ماه اکتبر به توافق رسید. در آخرین نشستی که در 4 دسامبر برگزار شد، اوپک پلاس تصمیم خود برای تداوم محدودیت عرضه تا پایان سال 2023 را مجدداً یادآوری کرد.
تردیدهای شدید نسبت به پیشبینیهای 2023
پیشبینیهای 2023 همچنان در معرض تردیدهای شدید ناشی از مجموعه فاکتورهای متنوعی شامل تاثیرات بالقوه تحریمها بر تولیدات نفت روسیه، خطر رکود جهانی و تعدیل محدودیتها در چین میشوند.
بر اساس دادههای بانک جهانی، میانگین قیمتهای نفت 2023 در میزان 92 دلار در هر بشکه و 2024 در میزان 80 دلار در هر بشکه خواهند بود؛ پیشبینی قبلی بانک جهانی برای سال آتی 100 دلار در هر بشکه بود. علیرغم اصلاح نزولی در مقایسه با پیشبینیهای قبلی، بانک جهانی پیشبینی کرد که قیمتهای نفت، بالای میانگین پنج سالهٔ 60 دلاریِ خود باقی خواهند ماند.
گلدمن ساکس پیشبینی میکند همزمان با کاهش محدودیتها در چین، تقاضای جهانی سال آتی 2 میلیون بشکه در روز افزایش یابد. بر همین اساس، انتظار میرود نفت برنت در میانگین 98 دلار در هر بشکه و وست تگزاس اینترمدیت در میانگین 92 دلار در هر بشکه قرار گیرند، که اصلاحی نزولی نسبت به پیشبینی 110 دلاری برای برنت و 105 دلاری برای وست تگزاس اینترمدیت توسط این شرکت میباشد.
اداره اطلاعات انرژی آمریکا پیشبینی میکند میانگین قیمت نقدی نفت خام برنت در سال 2023 در میزان 92 دلار در هر بشکه قرار گیرد. اگرچه این سازمان اشاره داشت که پیشبینی میکند بازار به دلیل موجودیهای بالقوه بالاتر در نیمه دوم 2023 با فشار نزولی مواجه شود، که میتواند در ادامه با اختلالاتی در تولید به تعادل برسد.
در این میان، بانک آمریکا با پیشبینی بهبود تقاضای نفت در چین پس از بازگشایی اقتصادی و افت 1 میلیونی عرضه روسیه همزمان با تحریمهای اتحادیه اروپا، میانگین قیمت نفت برنت در سال 2023 را در میزان 100 دلار در هر بشکه قرار داد.