درآمدهای نفتی ایران در آستانه آزادسازی؟
به گزارش باشگاه خبرنگاران، با توافق صورت گرفته میان ایران و گروه ۱+۵ و کاهش تحریم‌های مربوط به حوزه نفت و پتروشیمی، اخبار مختلفی از خبرگزاری‌ها و تحلیلگران اقتصادی منتشر شد که حاکی از وقوع تحولاتی عظیم در بازار جهانی نفت است.
زمانی که غربی‌ها امید به نابودی صنعت نفت ایران داشتند در ۳۱ مارس ۲۰۱۲ و پس از این که آمریکا برخی کشورها را به اجبار با خود متحد کرد؛ رییس جمهور این کشور اعلام کرد که نفت به اندازه کافی در بازار جهانی وجود دارد و می‌توان طرح تحریم خرید نفت از ایران را به اجرا گذاشت. در همین رابطه سناتور "رابرت منندز" یکی از طرفداران قانون تحریم علیه ایران گفت:"امروز به کشورهایی که از ایران نفت و مشتقات آن را وارد می‌کنند، یادآوری کردیم که ۳ ماه فرصت دارند یا واردات خود را به میزان قابل توجهی کاهش دهند و یا ریسک تحریم موسسات مالی خود را بپذیرند". با امضای قانون تحریم نفت ایران توسط رییس جمهور آمریکا، هم‌پیمانان وی نیز خیال قطع تولید و صادرات نفت ایران را در سر پروراندند. قطع دسترسی به مبادلات مالی و همکاری بانکی، تحریم شرکتهای فنی و سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و دشوار کردن شرایط برای شرکتهای بیمه و کشتیرانی، اقدامات یک‌جانبه‌ای بودند که دولت‌های غربی برای منزوی کردن صنعت نفت ایران بکار گرفتند. این در حالی است که تهدیدهای ایران مبنی بر بستن تنگه هرمز و کاهش ذخایر نفت جهان به دلیل افت عرضه نفت ایران، عواملی بودند که از سال پیش تا کنون قیمت جهانی این طلای سیاه را تحت تاثیر قرار دارد و موجب افزایش و نوسانات شدید آن شد.
تحریم‌ها تمایل شرکتهای بزرگ نفتی را نسبت به بازار ایران سرد نکرد "کونوکو"، "شورون"، "توتال" و "شل" از جمله مهم‌ترین شرکتهای نفتی غربی هستند که در دهه ۲۰۰۰ برای فعالیت در میدان نفتی "آزادگان" و همچنین برای توسعه میدان گازی "پارس جنوبی" علاقه نشان دادندوخواستار لغو تحریم‌های آمریکا علیه صنعت نفت ایران شدند، اما سیاست‌های ضد ایرانی "جورج بوش" امید آن‌ها را ناامید کرد. بر همین اساس، در جریان سفر هیئت ایرانی به نیویورک برای نشست سازمان ملل، شرکتهای نفتی آمریکا نیز که چندین دهه است اجازه فعالیتی در ایران ندارند، برنامه‌ریزی‌هایی برای دیدار با بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت انجام داده بودند که البته سفر وی در دقایق آخر لغو شد. درخواست همکاری با ایران از سوی شرکتهای خارجیبه طوری بود که مدیر یکی از شرکتهای نفتی آمریکا در این خصوص گفت: ایران از پتانسیل قابل ملاحظه‌ای در حوزه نفت برخوردار است و ما همچنان خواستار مذاکره با وزیر نفت ایران در مورد انجام فعالیت‌های اکتشافی در این کشور هستیم. وی همچنین افزود: زمانی که تحریم‌ها لغو شود، مطمئنا مایل به سرمایه‌گذاری در ایران خواهیم بود. در خصوص تحریم بخش پتروشیمی نیز باید گفت؛اواسط سال ۲۰۱۲، تحریم بخش پتروشیمی ایران، از سوی باراک اوباما وضع شد و بر مبنای آن، به دولت آمریکا اجازه داده شد، شرکتهای درگیر در بخش پتروشیمی ایران را مجازات کند.
مذاکرات ژنو حباب بازار نفت را ترکاند در آستانه مذاکرات ژنو، پایگاه خبریBusiness Recorder، طی گزارشی مبنی بر تاثیر مذاکرات ژنو بر بازار نفت نوشت: پس از تشدید تحریم‌ها علیه صنعت نفت ایران، بازار طلای سیاه دچار فراز و فرودهای شدیدی شد و در پی آن قیمت نفت افزایش یافت. این در حالی است که پایگاه خبری مذکور اعلام کرد زمانی که تحریم‌های ایران لغو شود به دلیل افزایش عرضه نفت ایران در بازارهای جهانی، بهای جهانی نفت کاهش خواهد یافت. بر همین اساس، می‌توان صحت این موضوع را در آستانه مذاکرات ژنو (۲۷ آبان ۹۲) دید:بهای هر بشکه نفت آمریکا موسوم به وست تگزارش اینترمدیت کاهش یافت و معادل ۹۳ دلار و ۵۱ سنت در هر بشکه معامله شد. همچنین هر بشکه نفت برنت دریای شمال نیزبه قیمت ۱۰۸ دلار و ۱۹ سنت در هر بشکه داد و ستد شد. به گزارش روابط عمومی وزارت نفت، اکنون پس از مذاکرات فشرده و بر اساس توافقنامه صورت گرفته؛ "در ۶ ماه آینده فروش نفت خام ایران به دلیل باقی ماندن تحریم‌ها افزایش نخواهد داشت و باقی ماندن تحریم‌های فروش نفت در یک دوره ۶ ماهه سبب از دست رفتن حدود ٣٠ میلیارد دلار درآمد ایران می‌شود. بر اساس این توافق در حالی که جمهوری اسلامی ایران اجازه دسترسی به ۴ میلیارد و ٢٠٠ میلیون دلار از درآمدهای نفتی خود را خواهد داشت که حدود ١۵ میلیارد دلار از درآمدهایش در طول ۶ ماه آتی به حساب‌های مسدود شده‌اش در خارج از کشور واریز خواهد شد". و اما اکنون با توجه به شرایط بوجود آمده باید از مسئولان داخلی پرسید: آینده صنعت نفت ایران چگونه خواهد بود؟ آیا درآمدهای نفتی ایران افزایش می‌یابد و کشور ما به درآمدهای بلوکه شده خود دست خواهد یافت؟ صادرات نفت چطور؛ رابطه ایران با سایر کشورهای در حوزه صنعت نفت و پتروشیمی چگونه خواهد بود؟ در همین خصوصاحمد سجادی، عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفتگو باخبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاراندر خصوص لغو تحریم صنعت پتروشیمی گفت: توافقات صورت گرفته در نشست ژنو تاثیر مثبتی در حوزه نفت و گاز و پتروشیمی دارد که این امر باعث می‌شود درآمدهای نفتی کشور که طی ۲ سال به دلیل تحریم غیرقانونی بلوکه شده بود، به چرخه اقتصادی کشور بازگردانده شود. وی تصریح کرد: لغو تحریم‌ها سبب می‌شود که فروش نفت و مواد تولیدی از نفت و گار و پتروشیمی رونق بگیرد و خود می‌تواند زمینه را برای اشتغال‌زایی در کشور فراهم کند. سجادی تاکید کرد: متاسفانه موضوع تحریم ایران از ۳۰ سال پیش در بین کشورها مطرح بوده ولی این امر در ۲ سال اخیر شدت گرفت و باعث شد که صنعت نفت و گاز با چالش مواجه شود. نماینده مردم سرخس و فریمان در پایان اظهار داشت: بنابراین لغو تحریم عاملی است که ۴۰ میلیارد دلار درآمد حاصله از فروش نفت به کشور باز می‌گردد؛ همچنین عرصه برای افزایش حجم صادرات فراورده‌های نفتی هموارتر شود. حسین امیری خامکانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس در خوصوص توافقات ژنو در گفتگو باخبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگارانگفت: نتایج حاصله به نفع کشور است، به طوری که محدودیت‌هایی که در عرصه فروش نفت، حمل‌و‌نقل و بیمه بوجود آمد اگر به موقع برداشته شود باعث بالا رفتن رشد صادرات نفت و گاز، میعانات گازی و محصولات پتروشیمی می‌شود. وی تصریح کرد: رفع محدودیت‌ها سبب خواهد شد تا راه ورود شرکتهای بزرگ نفت و گاز برای حضور در بازار ایران هموارتر شده و ضمن آن که این موضوع باعث ورود شرکتهای توانمند داخلی به بازارهای بین‌المللی به منظور انتقال تجربیات خود به سایر کشورها و استفاده از دانش روز دنیا توسط شرکتهای داخلی می‌شود. ناصر سودانی، نایب رییس کمیسیون انرژی مجلس نیز در گفتگو باخبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگارانگفت: با برداشتن تحریم‌ها، روابط جدیدی بین کشورهای جهان ایجاد می‌شود و این روند عاملی است که دیپلماسی اقتصادی ایران در بازارهای بین‌المللی بیش‌تر شود و قراردادهای نفت و گاز در عرصه جهانی به ثمر بنشیند. با برداشتن تحریم بویژه در موضوعات مرتبط با پتروشیمی، وسایل یدکی، طلا و معادن، آزادسازی بخشی از درآمدهای نفتی محقق می‌شود و این امر موجب می‌شود که اقتصاد کشور رونق بگیرد.
