دخالت های قیمتی، سرمنشا مشکلات بازار پتروشیمی
کشف قیمت واقعی محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران در تقابل عرضه و تقاضا، اقتصاد کشور را از رانت و چندگانگی نجات می دهد.
حمید حسینی، عضو هیئت مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی ایران با بیان این مطلب به «پایگاه خبری بورس کالای ایران» گفت: اگر دولت به بورس کالای ایران اجازه بدهد که قیمت ها به صورت واقعی کشف شود، برای مدت زمان کوتاهی ممکن است شاهد نوسان در بازار محصولات پتروشیمی باشیم، اما در درازمدت اقتصاد از رانت و چندگانگی نجات پیدا کرده و کارکرد حقیقی بورس کالا نمایان می شود.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: نقش و کارکرد بورس، شفافیت معاملات است و وجود آن برای تولیدکنندگان ضروری به نظر می رسد. اما همواره دولت و برخی نهادهای وابسته به دولت اصرار دارند که در قیمت گذاری و سهمیه بندی کالاها در بورس کالای ایران دخالت کنند، از این رو تعدادی از فروشندگان و خریداران همواره از وضعیت موجود ناراضی هستند.
عضو هیئت مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی ایران با اشاره به مشکلات سایت بهین یاب و سهمیه بندی محصولات پتروشیمی می گوید: با واقعی شدن قیمت ها و لغو محدودیت ها مانند ثبت نام در سایت بهین یاب و سهمیه بندی ها، تولید و توزیع کالا در کشور نظامند می شود، همچنین قیمت گذاری دوگانه محصولات پتروشیمی از بین می رود.
حسینی با بیان اینکه مشکلات فعلی در معاملات بورس کالا عمدتا به دخالت های خارج از بورس برمی گردد تاکید کرد: دولت قانونا باید در قیمت گذاری کالاهای اساسی و ضروری دخالت کند، اما در حال حاضر بیشتر نهادها از جمله سازمان حمایت، تعزیرات و بازرگانی در بحث قیمت گذاری محصولات دخالت می کنند، در صورتی که وظیفه این نهادها قیمت گذاری نیست، بلکه وظیفه برخی از آنها رسیدگی به شکایات است نه قیمت گذاری محصولات پتروشیمی.
وی با اشاره به اینکه دخالت از سوی نهادهای مختلف در موضوع قیمت گذاری تنها سبب از بین رفتن رقابت و کیفیت می شود، عنوان کرد: نیازی نیست که تمامی محصولات پتروشیمی قیمت گذاری شود؛ چرا که کالاها با همدیگر فرق می کنند و از این رو برخی از محصولات مانند کود اوره نیازمند قیمت گذاری و برخی دیگر نیازی به قیمت گذاری ندارند.
از سوی دیگر قیمت پایه محصولات پتروشیمی نباید به صورت ثابت و بدون تغییر ثبت شود، باید فروشنده و خریدار بتوانند برای رسیدن به قیمتی منطقی در بورس چانه زنی و مذاکره کنند و سپس محصولات به فروش برسد. برای مثال در حال حاضر قیمت پایه از سوی شرکت ملی صنایع پتروشیمی اعلام می شود و بر تابلوی بورس ثبت می شود، اما این کالا بدون مشتری می ماند و در کمال تعجب دوباره در عرضه بعدی این محصول با همان قیمت ثبت می شود، در صورتی که فروشنده باید نرخ خود را با نبود خریدار کاهش دهد، اما در حال حاضر قیمت پایه هر هفته بدون تغییر بر تابلو ثبت می شود؛ اینجاست که برخی ها بورس کالا را ناکارآمد جلوه می دهند درصورتیکه مشکل کار جای دیگری است.
حسینی در پایان به روند مطلوب صادرات محصولات از طریق بورس کالای ایران اشاره کرد و گفت: عرضه محصولاتی همچون قیر و سنگ آهن در تالار صادراتی با توجه به عدم دخالت ها، به نفع اقتصاد کشور است چرا که قیمت محصولات در رقابت آزادانه کشف می شود و فروشنده و خریدار همواره راضی هستند.
