شوک داعشی ها به نفت

پتروتحلیل- در پی عملیات تروریستی گروه داعش در فرانسه طی روز جمعه و سپس حمله تلافی جویانه فرانسه به مواضع این گروه در سوریه، بهای نفت خام در بازارهای جهانی روز دوشنبه با افزایش روبرو شد به طوری که قیمت نفت خام WTI در بازار نایمکس نیویورک برای تحویل در ماه دسامبر طی معاملات روز ۱۶ نوامبر یک دلار (۲/۴۵ درصد) بالاتر رفته و به بشکه ای ۴۱/۷۴ دلار بالغ گردید. همچنین قیمت نفت خام برنت در بازار ICE لندن برای تحویل در ماه ژانویه ۹ سنت (۰/۲ درصد) افزایش یافته و در سطح بشکه ای ۴۴/۵۶ دلار به تثبیت رسید.

روند قیمت نفت خامهای شاخص بازار جهانی نفت

کارشناسان بازار بورس معتقدند که افزایش صورت گرفته جنبه روانی داشته چرا که عوامل بنیادین حاکم بر بازار همچنان ضعیف است. انتظار می رود که حمله تروریستی روز جمعه پاریس منجر به کاهش مسافرتهای توریستی به اروپا، پایین آمدن تقاضای سوخت در این قاره و همچنین کاهش فعالیتهای اقتصادی شود و بدین ترتیب شوکهای متعاقب آن رخداد موجب تهدید رشد اقتصادی برای اروپا گردد اما با این وجود این اقدام داعش به بالا رفتن حق مرغوبیت ریسک انجامیده و نگرانی هایی درباره بروز اختلال در عرضه نفت از سوی خاورمیانه را به همراه آورد که به نظر می رسد این عامل بر تمامی پارامترهایی که موجبات کاهش قیمت نفت را فراهم می آورند، غلبه نموده و سبب افزایش بهای نفت شد.

قیمت نفت در هفته گذشته بیشترین کاهش هفتگی را طی هشت ماه اخیر داشت که عمدتا" ناشی از بالا رفتن حجم ذخیره سازیهای نفتی بود. در این راستا، آژانس بین المللی انرژی نیز اعلام نمود که موجودیهای نفتی کنونی کشورهای توسعه یافته قادر به تأمین تقاضای ۶۴ روز این کشورها می باشد و در این حال برخی کشورهای پیشرفته نظیر آمریکا ۳۴ روز ذخیره اضافی نیز دارا می باشند. بنابراین نه تنها هیچ تهدید جدی برای عرضه نفت مشاهده نمی شود بلکه تقاضای سوخت برای سفرهای هوایی نیز کاهش نشان خواهند داد. به ویژه آنکه شرکتهای هواپیمایی اروپایی نظیر ایرفرانس عملکرد مثبتی نیز نداشته اند. علاوه بر انبوه ذخیره سازی نفتی که طبق برآورد کارشناسان مازاد عرضه روزانه ۷۰۰ هزار تا ۲/۵ میلیون بشکه ای نیز بر آن افزوده می گردد، رشد اقتصادی در جهان به ویژه برای کشورهای آسیایی نیز بر روند نزولی قیمت نفت مؤثر بوده است. تاکنون نگرانی ها برای وضعیت اقتصادی چین بود اما اینک ژاپن نیز به طور رسمی خبر از رکود اقتصادی در این کشور داد. طبق آمارهای ارائه شده از سوی ژاپن، رشد تولید ناخالص داخلی این کشور در سه ماهه سوم نسبت به دوره مشابه سال قبل ۰/۸ درصد تقلیل یافت که ناشی از ممانعت بخش خصوصی در افزایش سرمایه گذاری بود. رشد اقتصادی در ژاپن در سه ماهه دوم نیز ۰/۷ درصد کاهش یافته بود و دولت این کشور اعلام کرد که وارد رکود شده و بایستی تدابیر جدیدی برای مقابله با آن اتخاذ کند.

مجموعه این شرایط موجب شده تا کارشناسان ادامه روند نزولی قیمت نفت را تا پایان سال ۲۰۱۶ پیش بینی نمایند و افزایش روز گذشته را مقطعی و کوتاه مدت تلقی کنند. نماینده یکی از کشورهای تولیدکننده حوزه خلیج فارس در اوپک نیز اظهار داشته که قیمت نفت در میان مدت به دلیل تنش در خاورمیانه اندکی مورد حمایت واقع می شود و این در صورتی است که جامعه بین الملل گامهایی را برای مبارزه با قاچاق نفت و ضربه زدن به تأسیسات نفتی تحت کنترل داعش در سوریه و عراق بردارد.

شایان ذکر است که قیمت سبد نفتی اوپک برای اولین بار از سال ۲۰۰۹ از ۴۰ دلار در هر بشکه کمتر شده و به بشکه ای ۳۹/۲۱ دلار رسیده است. در این ضمن، فاتح بیرول- رئیس آژانس بین المللی انرژی نیز اشاره نموده که درآمد اعضای اوپک از یک تریلیون دلار طی پنج سال گذشته به ۵۵۰ میلیارد دلار کاهش یافته است. خبرگزاری بلومبرگ اعلام کرد که واردات نفت ایالات متحده از عراق در ماه نوامبر به بالاترین میزان طی سه سال اخیر رسیده به طوریکه ۱۰ نفتکش طی هفته های اخیر به مقصد آمریکا بارگیری شده اند. پیش بینی می شود که واردات آمریکا از عراق در ماه نوامبر به حدود ۱۳ میلیون بشکه برسد. حجم بالای موجودی نفت آمریکا سبب شده تا ساختار کانتانگوی WTI عمیق تر شود.

منبع: نشریه بازار جهانی نفت