قیمت «اتان» در عربستان و نگرانی پتروشیمی ها

پتروتحلیل- تولیدکنندگان پتروشیمی سعودی با افزایش قیمت اتان، تلاش می کنند تا قیمت های خود را بالا ببرند.

به گزارش «پتروتحلیل»،منابع بازار پتروشیمی در روز چهارشنبه گفته اند که تولیدکنندگان این صنعت در عربستان سعودی در نظر دارند با افزایش قیمت های اتان در سال جاری، قیمت های خود را بالا ببرند، اما نگران هستند سهم خود از این بازار را در مقابل رقبای آسیایی خود از دست بدهند.

در اواخر ماه دسامبر ۲۰۱۵ دولت سعودی قیمت های اتان (خوراک اصلی تولیدات پتروشیمی این کشور) را از ۰/۷۵ دلار در هر میلیون BTU)1)به ۱/۷۵ دلار در هر میلیون BTU افزایش داد. افزایش قیمت اتان حتی پس از آنکه رسانه وابسته به دولتِ «خبرگزاری سعودی» قیمت های آن را ۱/۵۷ دلار در هر میلیون BTU اعلام کرد مورد بحث بود. یکی از عرضه کنندگان پتروشیمی مستقر در ریاض اظهار کرده است: «ما مطمئن نیستیم که قیمت اتان ۱/۵۷ دلار در هر میلیون BTU است یا ۱/۷۵ دلار. احتمال می رود اشتباه تایپی عامل این سردرگمی باشد.»

قیمت های گاز طبیعی نیز در عربستان سعودی از ۰/۷۵ دلار در هر میلیون BTU به ۱/۲۵ دلار در هر میلیون BTU رسید. از آغاز سال ۲۰۱۶ و پس از اعلام دولت مبنی بر افزایش قیمت های سوخت و تعرفه های برق هزینه های تولید سالانه شرکت های بزرگ پتروشیمی سعودی افزایش تک رقمی داشته اند.

شرکت SABIC (بزرگترین تولیدکننده پتروشیمی این کشور) افزایش ۵ درصدی در هزینه های سالانه خود را بدون احتساب سهم اقلیت تخمین زده است. یکی از عرضه کنندگان پلیمر در سعودی گفته است: «ما در حال بررسی تبعات تنظیم کردن افزایش هزینه اتان با بالا بردن قیمت های پیشنهادی خود هستیم.» یک منبع دیگر مستقر در سعودی ذکر کرده است: تولیدکنندگان پتروشیمی در حال «سنجیدن مزایای افزایش قیمت های پیشنهادی و مضرات خارج شدن از بازار هستند.» تولیدکنندگان پتروشیمی در آسیا با توجه به کاهش قیمت های خوراک نفتا که به دنبال کاهش قیمت نفت خام سقوط کرد، قادر هستند تولیدشان را زیاد کنند و قیمت های پایین تری را در بازارهای صادراتی ارائه کنند.

نفت خام از نیمه دوم سال ۲۰۱۴ تقریبا ۷۰ درصد از ارزش خود را از دست داد و ضربه سختی به عربستان سعودی وارد کرد زیرا این کشور بزرگترین صادرکننده نفت در دنیا و در حال حاضر ریاست اوپک را بر عهده دارد. تولیدکنندگان خلیج فارس نگران هستند که قیمت های نفت خام در سال ۲۰۱۶ نیز به کاهش خود ادامه دهند، زیرا پس از لغو تحریم های اقتصادی و مالی ایران در هفته گذشته نفت این کشور نیز به بازار عرضه اضافه خواهد شد. پس از اعلام خبر لغو تحریم ها مقامات ایرانی نیز از برنامه خود برای افزایش تولید نفت تا ۵۰۰۰۰۰ هزار بشکه در روز سخن گفتند که این امر نیز بر بازار جهانی نفت خام که در حال حاضر میزان عرضه در آن بیش از حد است فشار وارد می کند. کاهش قیمت های نفت خام به معنای کاهش تراز مالی عربستان سعودی است زیرا ۸۵ درصد از درآمد صادراتی این کشور از بخش نفت و گاز تأمین می شود. طبق آمار اوپک بخش نفت و گاز عربستان نیمی از تولید ناخالص داخلی این کشور را شامل می شود.

در همین حال سال گذشته و بعنوان پیامد مستقیم سقوط قیمت نفت خام، کسری بودجه عربستان از ۳۹ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۴ به ۹۸ میلیارد دلار رسید. منابع صنعت پتروشیمی اظهار کرده اند عربستان سعودی و دیگر کشورهای تولیدکننده محصولات پتروشیمی در خاورمیانه مدت زیادی است که از هزینه های پایین تولید برای محصولات پتروشیمی بهره می برند زیرا کارخانه های آن ها در عوض نفتا، با گاز ارزان فعالیت می کنند اما این امر دیگر ادامه نخواهد داشت.

یک منبع نزدیک به یکی از شرکت های پتروشیمی عمانی اظهار کرده است: «برتری عربستان در زمینه هزینه تولید هنوز وجود دارد اما با افزایش قیمت اخیر دولت به میزان چشمیگری کاهش یافته است.» یکی از منابع صنعت پتروشیمی بیان کرده است که ذخیره گاز عربستان سعودی در حال تمام شدن است و دلیل آن تا حدودی این مسئله است که قیمت های پایین گاز در گذشته منجر به مصرف بی رویه آن شده است.

پیش از این نیز دولت عربستان تلاش کرده بود قیمت های اتان را هم راستا با بازارهای جهانی افزایش دهد که با مقاومت جدیِ شرکت های تأمین کننده انرژی در این کشور مواجه شده بود. طبق داده های پایگاه تحلیل ICIS قیمت های اتان در عربستان تا روز ۱۵ ژانویه بسیار پایین تر از قیمت های اتان در ایالات متحده با رقم ۲/۰۹۷ دلار در هر میلیون BTU است. با توجه به اینکه تغییر و تحول چشمگیری در شروع به فعالیت یا از دسترس خارج شدن کارخانه های پتروشیمی در ایالات متحده دیده نشده، تا به حال در سال ۲۰۱۶ تقاضا برای اتان در این کشور ثابت بوده است. در حال حاضر تولید داخلی گاز طبیعی عربستان نیازهای این کشور را برطرف می کند اما با توجه به شروع به فعالیت مجموعه جدید پتروشیمی در شهر Jubail انتظار می رود مصرف گاز این کشور به میزان قابل توجهی افزایش یابد.

شرکت Sadara Chemical (پروژه مشترک شرکت Saudi Aramco عربستان و شرکت Dow Chemical ایالات متحده) دارای ۲۶ واحد است و پیش بینی می شود که در حدود ۳ میلیون تن محصول مختلف پتروشیمی از جمله پلاستیک ها در آن تولید شود. به گزارش «پتروتحلیل»، یک منبع در یکی از شرکت های انرژی عربستان سعودی اظهار کرده است: «گاز شرکت Sadara تخصیص یافته است اما این مجموعه جدید توانایی عربستان سعودی برای تأمین گاز اتان برای همه را می آزماید.» با این وجود و با توجه به پیگیری عربستان برای استفاده از خوراک های مختلف برای رقابت کردن در صنعت پتروشیمی مجموعه Sadara در Jubail طوری طراحی شده که بیش از نیمی از آن می تواند با استفاده از نفتا فعالیت کند. با توجه پایین آمدن هزینه های تولید و بالا رفتن سود در آسیا به سبب سقوط قیمت نفت خام، عرضه کنندگان محصولات پتروشیمی در این منطقه قادر خواهند بود تولید خود را افزایش داده و قیمت های محصولات صادراتی خود را کاهش دهند؛ اما تولیدکنندگان عربستان به سبب افزایش قیمت های اتان مشتاق هستند تا قیمت های خود را افزایش دهند.

یکی از توزیع کنندگان مستقر در ایالات متحده ذکر کرده است: «تولیدکنندگان آسیا غالبا برای واحدهای کراکینگ خود از خوراک نفتا استفاده می کنند و می توانند برای بالا بردن سهم خود از بازار قیمت های مناسبی ار پیشنهاد دهند.» یکی از تاجران محصولات پتروشیمی در آسیا اظهار کرده است که در سال ۲۰۱۶ غالبا قیمت های نفتا و مونومرها شاهد تغییر خواهند بود و برای مثال پیش بینی می شود قیمت های پروپیلن و اتیلن در حدود ۴۰۰ دلار در هر تن قرار داشته باشند. یکی از تاجران مستقر در دوبی بیان کرده است: «با بالا رفتن عرضه و بیشتر شدن رقابت، ممکن است تولیدکنندگان سعودی نتوانند قیمت هایشان را افزایش دهند.»

[۱] یکای بریتانیایی حرارت