وضعیت بازار نفت‌خام در آسیا طی هفته گذشته؛
روند خوش‌بینانه قیمت نفت‌خام در کوتاه مدت
عوامل بنیادین بازار در حال حاضر حاکی از آن است که در کوتاه‌مدت روند قیمت نفت‌خام خوش‌بینانه و بالا خواهد بود
پتروتحلیل-اخبار هفته گذشته مبنی بر محدودیت عرضه نفت‌خام خاورمیانه، منجر به تشویق خریداران برای تأمین نفت‌خام بیشتر از طریق بازار تک محموله شد. در نتیجه، موجودی نفت‌خام تک محموله نیز در بازار کاهش یافت.
عوامل بنیادین بازار در حال حاضر حاکی از آن است که در کوتاه‌مدت روند قیمت نفت‌خام خوش‌بینانه و بالا خواهد بود. ساختار بازار دوبی در هفته گذشته یک روند بکواردیشن قوی را نشان می دهد (نمودار ۱)، تا جایی که اختلاف قیمت ماه سوم نسبت به ماه اول به بالای ۶۰ سنت در هر بشکه صعود کرد که از اوت ۲۰۱۵ بی نظیر بوده است.
گزارش تعمیرات میادین و مشکلات فنی در بخش وسیعی از میادین خاورمیانه منجر به محدودیت عرضه نفت‌خام توسط تولید کنندگان خاورمیانه برای ماههای آتی شده است. این عوامل در مجموع موجب تقویت بیشتر قیمت نفت‌خام خاورمیانه شده، به نحوی که حق مرغوبیت نفت‌خام‌های خاورمیانه نسبت به قیمت‌های فروش رسمی این منطقه درهفته جاری افزایش چشمگیری را تجربه کرد. نفت‌خام مالزی نیز از آنجایی که بخش عظیمی از آن به قراردادهای بلند مدت اختصاص داده شده بود، عرضه آن در بازار تک محموله محدود شد و لذا قیمت نفت‌خام های این کشور نیز بالا بود. با این وجود، تحلیل گران بر این باورند که به زودی با رسیدن محموله های بیشتر آمریکا به این منطقه، از سطح قیمت نفت‌خام‌های آسیا کاسته خواهد شد.
در هفته گذشته، اگر چه روند افزایشی EFS در روزهای ابتدایی هفته به روند کاهشی در روز های پایانی هفته تبدیل شد ولی EFS در سطح بالای ۲/۴۴ دلار در هر بشکه بوده که قابل توجه است و نشانه تقویت نفت‌خام های مرتبط به شاخص دوبی در مقابل نفت‌خام‌های مرتبط به شاخص برنت می‌باشد و در نتیجه آربیتراژ نفت از غرب به شرق را محدود می کند.(نمودار 2)
پالایشگاه IOC هند ۴ میلیون بشکه از نفت‌خام سبک بصره را در آخرین مناقصه خود خریداری نمود. در ابتدای هفته و پیش از شدت گرفتن تنش های بین دولت مرکزی عراق و دولت کردستان، احتمال می‌رفت این ماه قیمت محموله‌های نفت‌خام بصره به خاطر عرضه کافی نفت‌خام متوسط ترش به آسیا و افزایش انتظاری در قیمت رسمی فروش نفت‌خام سبک بصره تحت فشار باشد. همچنین، پایان فصل تقاضای آسفالت در اروپا و خرید نفت‌خام سنگین آمریکای لاتین توسط مشتریان آسیا -اقیانوسیه منجر به کاهش قیمت تک محموله نفت‌خام سنگین بصره در ماه دسامبر خواهد شد.
اما هم اکنون داده‌ها نشان می‌دهد پس از بازپس گیری کرکوک توسط دولت عراق از مبارزان کرد، جریان نفت‌خام ترش کرکوک در خط لوله کرکوک- جیحان به مقصد بازارهای اروپایی رو به کاهش می‌باشد. هم اکنون جریان نفت‌خام خط لوله مذکور ۲۰۰ هزار بشکه در روز است، درحالی که پیش از این جریان نفت‌خام معادل ۶۰۰ تا ۶۵۰ هزار بشکه در روز بوده است. در ماه سپتامبر، حدود ۵۳۰ هزار بشکه از نفت‌خام ترش کرکوک توسط دولت خودمختار کردستان به مقصد اروپا بازاریابی شد.
در این هفته مناقصه فروش نفت‌خام الشاهین توسط QP برای فروش این نفت خام به بالاترین قیمت از ژوئن ۲۰۱۴ برگزار شد. حق مرغوبیت الشاهین نسبت به شاخص دوبی به طور متوسط ۹۰ سنت در هر بشکه است. به خاطر بروز برخی مشکلات فنی، احتمالاً در ماه دسامبر در مجموع ۱۰ محموله از نفت‌خام الشاهین بارگیری می گردد. لذا این حق مرغوبیت بالا به دلیل کمبود عرضه این نفت‌خام و تقاضای بالای آسیا می‌باشد. نفت‌خام Banoco Arab Medium برای ماه دسامبر نیز با حق مرغوبیت بالاتری نسبت به ماه نوامبر فروخته شد. حق مرغوبیت این نفت خام نسبت به قیمت رسمی فروش عربستان ۴۰ تا ۵۰ سنت بوده است. نفت خام Upper zakum نیز برای ماه دسامبرنسبت به قیمت فروش رسمی Adnoc حق مرغوبیتی معادل ۳۵ سنت داشته است. پالایشگاه CPC تایوان مناقصه ای برای خرید نفت خام ترش برای ماه دسامبر برگزار نمود. احتمالاً این پالایشگاه حداقل یک محموله نفت‌خام ترش متوسط Upper Zakum ابوظبی را برای ماه دسامبر خریداری نموده است. شایان ذکر است احتمالاً برای ماه دسامبر فروش تک محموله نفت‌خام متوسط ترش Upper Zakkum محدود خواهد بود. پالایشگاه دولتی سریلانکا Ceypetco نیز دو مناقصه برای خرید نفت‌خام موربان و نفت‌خام دیگری با کیفیت مشابه یا بهتر برای ماه ژانویه برگزار نمود. اوایل این هفته، این پالایشگاه اقدام به خرید نفت‌خام ترش سبک ابوظبی Das نمود که از سال ۲۰۱۵ این دومین باری است که این پالایشگاه اقدام به خرید چنین نفت‌خامی نموده است. شرکت دولتی PTT تایلند نیز از طرف پالایشگاه IRPC درخواست خرید یک میلیون بشکه نفت‌خام ترش سبک ابوظبی نمود. در واقع، این شرکت اقدام به خرید دو محموله ۵۰۰ هزار بشکه‌ای نفت‌خام موربان برای تحویل در ژانویه ۲۰۱۸ نموده است. این در حالیست که در ماه گذشته، PTT سه محموله موربان و یک محموله Upper Zakkum خریداری نموده بود.
طی هفته گذشته، به دلیل محدود بودن عرضه کاندنسیت ایران به خاطر مشکلات فنی و تعمیرات فصلی میادین پارس جنوبی، همچنان تقاضای کاندنسیت استرالیا و قطر روند خوبی را طی کرده است. شرکت قطر پترولیوم اقدام به برگزاری مزایده فروش کاندنسیت DFC و LSC برای ماه دسامبر نمود، اگر چه به گفته معامله‌گران حق مرغوبیت این کاندنسیت‌ها نسبت به ماه گذشته کاهش نشان می‌دهد.
شرکت پرتامینای اندونزی از طرف اسپیلیتر Tuban دومین مناقصه را برای خرید کاندنسیت برای ماه دسامبر در این هفته برگزار نمود. بالابودن حاشیه سود نفتا و کاهش عرضه کاندنسیت از طرف ایران، عوامل مهم افزایش قیمت کاندنسیت هستند. خریدار احتمالی کاندنسیت قطر شرکت دولتی CPC تایوان می‌باشد. شرکت دولتی پتروناس مالزی نیز در این هفته اقدام به برگزاری مزایده برای فروش محموله‌های دسامبرکاندنسیت به منظور تأمین تقاضای تایوان نموده است. به نظر می رسد روند عرضه نفت‌خام سبک شیرین مالزی برای ماه دسامبر، نسبت به ماه قبل ثابت باشد. شرکت دولتی نفت ویتنام اقدام به برگزاری چندین مناقصه برای فروش نفت‌خام‌های شیرین متوسط خود کرده است. در همین حال، پالایشگاه SK کره جنوبی برای ماه ژانویه اقدام به خرید ۷/۵ میلیون بشکه نفت‌خام شیرین سبک از آمریکا و ۱/۵ میلیون بشکه از مکزیک کرده است.
قیمت نفت خام ESPO برای بارگیری در ماه دسامبر نسبت به ماه نوامبر افزایش یافت. بالا بودن حاشیه سود نفتا و میان تقطیرها موجب تقویت قیمت نفت‌خام ESPO شده است. با برگزاری مزایده فروش نفت‌خام توسط شرکت روسنفت، احتمالاً فروش نفت خام مخلوط ESPO افزایش خواهد یافت. نفت‌خام Sokol برای ماه دسامبر از حق مرغوبیت خوبی برخوردار است، به طوری که حق مرغوبیت هفته گذشته این نفت‌خام به بالاترین سطح خود از اواسط سال ۲۰۱۶ بالغ شده است.
