عوارض گمرکی چین برای خوراک پتروشیمی آمریکا به منظور شکل‌دهی تازه به عرصه معاملات و سرمایه‌گذاری جهانی

پتروتحلیل- عوارض گمرکی برنامه‌ریزی‌شده چین برای صادرات خوراک پتروشیمی آمریکا حاکی از تهدیدی بزرگ برای جریان‌های تجاری جهان در عرصه خوراک‌های پتروشیمی است.

به گزارش «پتروتحلیل»، این عوارض همچنین ممکن است روابط معاملاتی خوراک پتروشیمی بین چین و کشورهای عضو طرح جاده ابریشم جدید چین را مستحکم‌تر کند. خصوصاً خاورمیانه ممکن است وارد عمل شود و خوراکی که که دیگر از آمریکا به چین وارد نخواهد شد را عرضه نماید.

دومین مرجله از طرح تعرفه‌های 50 میلیاردی برای کالاهای صادراتی آمریکا، که قرار است در تاریخی که بعدتر اعلام خواهد شد اجرایی شود، شامل 25 درصد عوارض گمرکی اتان، پروپان، بوتان، اِل پی جی (پروپان و بوتان) و نفتای صادراتی آمریکا می‌شود.

آنچه در معرض خطر است ممکن بودن یا نبود 11 پروژه کراکینگ چین (جدول بالا) است که مبتنی بر واردات اتان آمریکا خواهند بود چراکه آمریکا تنها کشور دنیا با ذخایر مازادِ کافیِ اتان است تونایی تامین چنین تقاضایی را دارد. این 11 واحد کراکینگ، اگر همگی به سرانجام برسند، به 18/15 میلیون تن اتان در سال احتیاج دارند.

حتی پیش از برنامه‌ریزی عوارض گمرکی برای اتان آمریکا، در بهترین حالت انتظار داشتیم تنها 50 درصد این پروژه‌ها اجرایی شوند، آن هم به دلیل افزایش قیمت‌های اتان آمریکا. قیمت‌های اتان به تاثیر از افزایش چشمگیر ظرفیت واحدهای کراکینگ‌با‌بخار آمریکا و افزایش صادرات کلی اتان، در صدد افزایش بودند.

دیگر مشکلات نیز درواقع هزینه میعان اتان پیش از ارسال محموله و نیاز به ساخت کشتی‌های مخصوص و مجهز برای انتقال آن است.

حالا اگر عوارض گمرکی اعمال شوند، این پروژه‌های کراکینگ چین باید زیر بار 25 درصد عوارض بیشتر برای اتان بروند.

صادرکنندگان مشتقات واحدهای کراکینگ‌با‌بخار به چین، خصوصاً پلی اتیلن، ممکن است این مسئله را فرصتی بی‌نظیر برای خود ببینند. ممکن است خلأ بزرگی در برنامه‌های چین برای افزایش خودکفایی در پلی اتیلن و دیگر مشتقات اتیلن ایجاد شود. این مسئله نیز ممکن است باعث شود واردات مشتقات اتیلن در 10 سال آتی برای این کشور بسیار بالا باشد.

سرمایه‌گذاری‌های بیشتر چینی‌ها در پالایش گاز طبیعی خاورمیانه

اما اگر سنگ خوراک این واحد‌های کراکینگ به اِل پی جی و نفتا تغییر کند چه؟ خاورمیانه به‌حتم یکی از منابع اصلی اِل پی جی و نفتا است و کل منطقه خاورمیانه نیز در طرح جاده ابریشم جدید قرار دارد.

شرکت‌های چینی ممکن است سرمایه‌گذاری بیشتری برای مثال در طرح‌های پالایش گاز طبیعی و نفت خام ایران انجام دهند؛ آن هم حالا که ایران عضو طرح جاده ابریشم جدید است و  بعد از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ایران، دچار تحریم‌های این کشور شده است.

این سرمایه‌گذاری‌ها در پالایش و گاز طبیعی در ایران ممکن است با هزینه کم صادرات خوراک‌های پتروشیمی برای پروژه‌های کراکینگ چین همراه باشد.

(در خصوص نفتا، سال گذشته آمریکا 538،749 تن، یعنی معادل 5/5 درصد از کل صادرات نفتایش، را به چین صادر کرده است. اگر 538،749 را در قیمت نفتای CFR ژاپن در روز 15 ماه ژوئن، یعنی 653/25 دلار در هر تن، ضرب کنید، به رقم 352 میلیون دلار می‌رسید که حدوداً همان سرمایه‌های در معرض خطر آمریکا است.)

عرضه خوراک برای ظرفیت هیدروژن‌زدایی پروپان چین نیز احتمالاً وضعیتی مشابه خواهد داشت. کم قبل، در سال 2012، چین هیچ ظرفیت تولید هیدروژن‌زدایی نداشت، اما در پایان امسال، درواقع 20 درصد از کل تولید حدوداً 29 میلیون تنی پروپیلن این کشور با فرایند هیدروژن‌زدایی حاصل می‌شود.

نظر به گستره‌ی بازارهای پروپان دنیا و باز به علت اینکه خاورمیانه منبعی بزرگ برای پروپان است، واحدهای هیدروژن‌زدایی چین قادر خواهند بود به راحتی از آمریکا به عرضه‌کنندگان خاورمیانه روی آورند.

علاوه بر این، اگر شرکت‌های چینی از طریق روابط همکاری در طرح جاده ابریشم جدید در استخراج گاز طبیعی خاورمیانه، این مسئله موجب بهبود اقتصاد فعالان عرصه هیدروژن‌زدایی چین می‌شود.

بخش کوچک دیگری از ماجرا باقی مانده که همان مسئله پروژه‌های متانول به اولفین چین است. 3 مورد از این پروژه‌ها هستند که ظرفیت 800 هزار تن اتیلن دارند - تنها اندکی کمتر از یک واحد کراکینگ مقیاسِ جهانی.

بازارهای جهانی گاز طبیعی مایع (اِل اِن جی) همچنان در چند سال آینده عرضه مازاد خواهند داشت و این بدین معناست که نباید شاهد کمبود متان برای تولید متانول باشیم. این مسئله ممکن است باعث ایجاد مزیت قیمتی برای پروژه‌های متانول به اولفین چین شود چراکه آنها مبتنی بر متان وارداتی خواهند بود.

و بار دیگر نیز خاورمیانه سرشار از متان و دارای ظرفیت‌های تولید بزرگ متانول است. آیا ممکن است روابط مستحکم‌تر چین و خاورمیانه از طریق طرح جاده ابریشم جدید منجر به ظهور پروژه‌های بیشتر متانول به اولفین در چین شود؟

احتمالاً خیر، آن هم به دلیل مسائل اقتصادی در فرایند تبدیل متانول به اولفین. اما این سوالی است که پرسیدن آن واجب است چراکه ما در حال بررسی تحولاتِ اساسیِ افراطی حوزه خوراک پتروشیمی هستیم که ممکن است در صورت اعمال عوارض گمرکی برای خوراک از سوی چین، شاهد وقوع‌شان باشیم

همانطور که از اواخر سال 2016 درباره این مسئله صحبت کرده‌ایم، چین میزان واردات محصولات پتروشیمی خود از کشورهای طرح جاده ابریشم جدید را بالا خواهد برد، یعنی منطقه‌ای که در آن خرید خود محصولات پتروشیمی از خوراک‌های آن‌ها آسان‌تر است.

افزایش خودکفایی محصولات پتروشیمی در ناحیه طرح جاده ابریشم جدید

تصویر بالا نشانگر این مسئله است که چطور سرمایه‌گذاری بیشتر در خودکفاسازی کامل منطقه طرح جاده ابریشم جدید در حوزه محصولات پتروشیمی و پلیمری چندان هزینه‌بر نیست.

علاوه بر این، آمریکا که خارج از طرح جاده ابریشم جدید است با 25 درصد عوارض گمرکی چین برای پلیمر روبه‌رو است. این نیز بخشی از دومین دور اعمال تعرفه‌ی عوارض گمرکی 50 میلیاردی چین است. این عوارض گمرکی برای پلی اتیلن، پی وی سی، پلی‌کربنات و پلی‌آمید اعمال خواهد شد.

اگر این تعرفه‌ها اجرایی شوند و اگر چند سال پابرجا باقی بمانند، منجر به افزایش بیش از پیش احتمال موفقیت پروژه‌های جدید پتروشیمی می‌شوند؛ پروژه‌هایی که اخیراً در منطقه طرح جاده ابریشم جدید اعلام شده‌اند. پروژه‌هایی اعم از واحدهای کراکینگ پروژه مشترک شرکت سعودی آرامکو و توتال با همکاری یک کنسرسیوم هندی به ریاست شرکت ایندین اویل در هند.

تمامی مطالب بالا نشانگر پروضوحِ هوشمندانه و هدفمند بودن عوارض گمرکی چین است. آنها قلب فرایند احیای اقتصادی آمریکا را نشانه رفته‌اند، فرایندی که تا حد زیادی مبتنی بر تحولات حوزه نفت و گاز شل بوده است.

چه اتفاقاتی در آینده رخ خواهد داد؟ چین با توجه به عوارض گمرکی هوشمندانه وهدفمند خود در چنان موقعیت قدرتمندی قرار درد که آمریکا را پای میز مذاکره خواهد کشاند و این منجر به حصول توافقاتی خواهد شد که هر دو طرف را راضی خواهد کرد.

اگرچه در حال حاضر با تهدید روز گذشته‌ی دونالد ترامپ به اعمال عوارض گمرکی برای 200 میلیارد دلار دیگر از واردات چین، چنین اتفاقی غیرمحتمل به نظر می‌رسد.