جنجال پوشک در فراز و نشیب بازار پتروشیمی

پتروتحلیل- رییس اتحادیه خرازی ها در حالی از تعطیلی 10 کارخانه تولید پوشک در ایران به دلیل نبود مواد اولیه خبر داده است که گرید 564S پلی پروپیلن جم که تنها گریدی است که در تولید پوشک استفاده می شود، در بورس کالا به صورت عرضه های خاص به چند شرکت تعلق می گیرد و سپس باید از سوی این شرکت ها، الیاف نبافته در اختیار شرکت های تولیدی کوچکتر برای تولید پوشک قرار بگیرد.

به گزارش «پتروتحلیل»، البته برخی از معامله گران در بورس کالا می گویند که با توجه به اینکه عرضه این گرید برای شرکتهایی خاص انجام می شود، مابقی مصرف کنندگان به این روند معترض بوده و تقاضای تجدیدنظر در وضعیت موجود را داشتند.

این در حالی است که با توجه به عرضه محصولات پتروشیمی با دلار 4 هزار و 200 تومانی و اختلاف قیمت در بازار آزاد و بورس کالا، اکثر خریداران و بعضا مصرف کنندگان واقعی از رانت موجود در بازار استفاده کرده و اقدام به قاچاق محصولات و یا ذخیره در انبارها به امید سودآوری بیشتر کردند.

به این ترتیب اکثر محموله های پتروشیمی در ماههای اخیر در بازار داخلی ایران کمیاب شده و یا به جای واحدهای تولیدی صنایع پایین دست از انبارهای ذخیره کالا سر درآوردند.

عرضه 12 هزارتن گرید 564S پلی پروپیلن جم در 6 ماه نخست امسال

این در حالی است که کارشناسان بازار پتروشیمی می گویند: گرید 564S پلی پروپیلن جم که در تولید پوشک استفاده می شود دارای MFI 40 است و به سختی می توان محصولاتی مانند 552R پتروشیمی مارون، شازند و نویدزرشیمی و یا V30S مارون را جایگزین آن کرد. با این حال به نظر می رسد عرضه های پلی پروپیلن توسط برخی از شرکت های خاص خریداری شده و به دست شرکت های بعدی و تولیدکننده پوشک نرسیده است. چرا که آخرین عرضه این کالا حدودا 3 هزارتن بوده است، این کارشناسان معتقدند؛ پیش تر مصرف کنندگان با همین حجم عرضه ها، محصولات خود را( پوشک) تولید می کردند، گر چه احتمال دارد واردات محصول نهایی (پوشک) نیز اندکی کاهش یافته باشد، اما به نظر می رسد بیشتر بازار، تحت تاثیر افراد سودجو به وضعیت فعلی دچار شده باشد.

نگاهی به آمار عرضه های پلی پروپیلن جم نشان می دهد که در 6 ماه نخست امسال حدودا 12 هزارتن گرید 564S در بورس کالا برای شرکت های خاص عرضه شده است. این گرید 6 مرتبه و با قیمت های پایه 5 هزار و 473، 5 هزار و 837، 5 هزار و 547، 5 هزار و 935 و 6 هزار و 38 تومان عرضه و با همین قیمت معامله شده است.

این در حالی است که قیمت محصولات پتروشیمی در بازار داخل با توجه به نوسانات شدید ارزی به شدت در 6 ماه نخست سال افزایش یافت، تا آنجا که گریدهای مشابه این کالا در بازار آزاد ایران به قیمتی حدودا 13 هزار و 600 تومان در هر کیلو رسیدند که اختلاف قیمت قابل توجه ای در بازار آزاد و بورس کالا است. البته در هفته جاری این قیمت ها باز هم رشد کرده تا جایی که گرید 552R به رقم 15 هزار و 500 تومان رسیده است.

از این رو  موضوع قاچاق محصولات پتروشیمی از بورس کالا به کشورهای دیگر بیشتر از گمانه زنی های دیگر شدت می یابد؛ چرا که اکثر شرکت های پایین دست از کمبود مواد اولیه در روزهای اخیر شکایت داشته اند. 

دلالان بورسی، یک گام جلوتر از تعزیرات و بازرسی هستند

گر چه در هفته های اخیر، بازدید از انبارها نیز افزایش یافته، اما دلالان بورسی یک گام جلوتر از بازرسان و تعزیرات قرار دارند؛ چرا که با ذخیره سازی محصولات خریداری شده در برخی از کارخانه های تولیدی و یا متروک همچنان به ذخیره سازی محصولات اقدام می کنند، به طوری که با وجود عرضه های پلی پروپیلن سازها، حجم محموله های پلی پروپیلن در بازار ایران به شدت کاهش یافته و برخی از گریدها یافت نمی شوند.

به این ترتیب پلی پروپیلن گرید 552R که توسط پتروشیمی های مارون، اراک و نویدزرشیمی تولید می شود و گفته می شود برخی از خریداران پیش تر، از این گرید با اضافه کردن ادتیو در تولید پوشک استفاده می کردند، نایاب شده است. به طوری که روز گذشته قیمت این گرید به صورت جامبو و آف گرید 13 هزار و 300 تومان در هر کیلو و محموله های ON گرید و با بسته بندی کیسه نیز حدودا 13 هزار و 600 تومان در هر کیلو پیشنهاد شد.

این در حالی است که در بورس کالا همین گرید با رقمی در حدود 5 تا 6 هزارتومان به فروش می رسد، اما مشخص نیست که محموله های خریداری شده با این ارقام و پس از حمل از انبارهای شرکت های پتروشیمی با چه سرنوشتی مواجه می شوند.

در همین حال محموله های گرید V30S و 564S پتروشیمی مارون و پلی پروپیلن جم نیز در بازار آزاد ایران موجود نیست و از این رو قیمتی نیز برای آن از سوی معامله گران ارایه نمی شود.

از این رو به نظر می رسد محموله های فروخته شده در بورس کالا نه تنها به مقصد کارخانه های پایین دست بارگیری نشده، بلکه اثری از این محموله ها نیز در بازار آزاد با قیمت های نجومی نیز وجود ندارد، به نظر می رسد این محموله ها یا قاچاق شده اند و یا در انبارهایی خاص ذخیره شده اند.

این در حالی است که محموله های پلی پروپیلن توسط خریداران بورس کالا با قیمت حدودا 520 دلار خریداری و سپس با هزینه ای حدودا 100 دلاری به کشورهای همسایه حمل می شود؛ یعنی حدودا 620 دلار در هر تن برای خرید و ارسال این محموله ها از سوی خریداران و دلالان هزینه می شود، حال آنکه این محموله ها با نرخ 1300 دلار فروخته می شوند!

اعتراض پلی پروپیلن سازها جواب نداد!

در همین حال شرکت های پتروشیمی پلی پروپیلن ساز با تایید خبر تعطیلی صنایع نساجی و کمبود پلی پروپیلن در صنایع پایین دست معتقدند؛ دلالان در بورس کالا به خریداران واقعی و کارخانه داران اجازه نمی دهند که وارد معاملات شوند.

این گروه می گویند: با وجود اینکه درباره این موضوعات به وزارت صنعت، معدن و تجارت و شرکت ملی صنایع پتروشیمی و انجمن ها اعتراض و شکایت کرده و مدام در حال نامه نگاری با آنها هستیم، اما تغییراتی در روال قیمت گذاری و یا سهمیه های بهره برداری داده نشده است.

این در حالی است که واحدهای تولیدی صنایع پایین دست به دلیل کمبود و گرانی مواد اولیه در بازار ایران با مشکلاتی نظیر بیکاری کارگران و تعطیلی روبه رو هستند.

این گروه معتقدند؛ نحوه معاملات، سهمیه های بهره برداری و توزیع در شرایط فعلی بازار در بورس کالا درست نیست، برخی از شرکت های پتروشیمی معتقدند؛ نحوه معاملات محصولات پتروشیمی در بورس کالا به صورت نقدی اشتباه است؛ چرا که سرنوشت فعلی صنایع پایین دست نساجی، زنگ خطر تعطیلی 80 درصد واحدهای تولیدی است.