باتوجه به دورنمای نامشخص صادرات، چین در تقویت خردهفروشی داخلی در باقیمانده 2020 به سختی خواهد افتاد؛
پیامدها برای پلیپروپیلن و مونومر استایرن
پتروتحلیل-اگر آسان بود، همه صاحب کشتیهای تفریحی بزرگ در مونت کارلو بودند. اما شناخت چین هیچگاه آسان نبوده و به سبب کرونا این امر بسیار سختتر نیز شده است. این باعث میشود بهترین پاسخ به پرسش در مورد وقایع اقتصاد چین و متعاقباً تقاضای محصولات پتروشیمی این کشور در مدت باقی مانده سال جاری، جواب «واقعاً نمیدانم چه خبر است» باشد.
این بدان معنا نیست که هنوز نمیتوانیم درباره توازن احتمالات قضاوت کنیم. از نظر من، علیرغم خدمات قدرتمندی که شاخص مدیران خرید (PMI) رسمی چین در ماه اوت را به ارمغان آورد، خطر روند نزولی برای تقاضای داخلی همچنان قابل توجه است. این مسئله بدین سبب است که کمکهای چین در دوران پساکرونا احتمالاً همچنان به نفع پردرآمدها باشد.
به نظر میرسد انعطاف دولت بهمنظور مواجهه با شکاف درآمدی رو به افزایش بین ثروتمندان و بقیه مردم این کشور بوسیله تورم محصولات غذایی محدود شده است. این امر میتواند دامنه کمکهای نقدی به کارگران کمدرآمد و میاندرآمد را محدود کند. باتوجه به اینکه تورم مواد غذایی همین حالا هم در بالاترین رقم ده سال اخیر قرار دارد، درصورتیکه این کمکهای نقدی منجر به بالا رفتن هزینه مواد خوراکی شود، خطر بوجود آمدن ناآرامیهای اجتماعی نیز وجود خواهد داشت. قیمتهای مواد غذایی به سبب وقوع شدیدترین سیلها حداقل از سال 1998، و شکست در برنامهریزی متمرکز بهمنظور جلوگیری از کمبود ذرت (به گزارش رویترز)، افزایش یافته است.
دلایل دیگر برای تردید در مورد بازگشت بزرگ در حوزه خردهفروشی، که برای هفت ماه متوالی رو به کاهش بوده، شامل اختلالاتی است که به موجب سیلها بوجود آمدهاند؛ سیلهایی که هنوز هم در اخبار بسیار کم به آنها پرداخته میشود. تا هفته گذشته، حداقل 63 میلیون نفر تحت تأثیر سیل قرار گرفتهاند و 54 هزار خانه نابود شده است. مجموع هزینه سیلها تابهاینجا در حدود 36 میلیارد دلار برآورد شده، که طبیعتاً در مقایسه با حجم تولید ناخالص داخلی چین رقم بسیار ناچیزی است. البته مسئله بزرگتر میتواند تأخیر در مخارج زیرساختی باشد؛ مؤلفهای مهم از بسته محرک اقتصادی چین در دوران پساکرونا.
ذکر نظر لیو شوئژی، اقتصاددان بانک ارتباطات در شانگهای، نیز حائز اهمیت است: «غیرمحتمل است که سیاستگذاران در باقی مانده سال جاری بسته محرک بزرگی ارائه بدهند، و نباید هم چنین کاری کنند. بلکه باید بر اجرا و پیادهسازی سیاستهای کنونی تمرکز داشته باشند.»
این جملات مرکز اطلاعات لجستیک چین را برای کمک به ترجمه شاخص مدیران خرید رسمی این کشور در نظر داشته باشید: «احیای تقاضا سرعت کمتری نسبت به احیای تولید دارد، که این مسئله در حال اثرگذاری بر احیای اقتصادی است. بیش از نیمی از شرکتها هنوز نبود بازار تقاضا را بهعنوان دشواری اصلی خودشان اعلام میکنند.»
صادرات چه اوضاعی دارد
در اوایل ماه گذشته، چراغ مغزم روشن شد و متوجه شدم که تقاضای محصولات پتروشیمی در مدت همهگیری کرونا تنها بوسیله دوگانۀ کاربریهای نهایی کمدوام (خوب) در مقابل کاربریهای نهایی بادوام (بد) شکل نگرفته است. پس از مطالعه مقالهای از ترید دیتا مانیتور (Trade Data Monitor) در مورد صادرات چین در ماه ژولای که با افزایش چشمگیر 72 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته به 237/6 میلیارد دلار رسیده، این ایده و درک در من بوجود آمد.
این مقاله، جهش صادرات را به تقاضای قوی برای تمام آنچه که برای گذر زمان در خانه بدان نیاز داریم، و همینطور تجهیزات پزشکی، پیوند داد. صادرات کالاهای هایتک چین با افزایش 16 درصدی به 69/4 میلیارد دلار رسید. تلفنهای همراه با جهش 43 درصدی 11/1 میلیاردی شد. اثاثیه با افزایش 23 درصدی 5/5 میلیاردی شد. لوازم خانگی با افزایش 37 درصدی به 6/6 میلیارد رسید. صادرات اسباب بازی 22 درصد بالا رفته و به 3/5 میلیارد دلار رسید. صادرات تجهیزات پزشکی با صعود 78 درصدی به 2 میلیارد دلار رسید.
من این آمار را برای تجارت پتروشیمی در سطح جهانی مهم میدانم. اگرچه تقاضای محصولات پتروشیمی که برای کالاهای نهایی استفاده شده در خانه برای دورکاری (و بطور کلی برای گذر زمان در منزل) بکار میروند، قوی بوده است، اما تقاضای تمام محصولاتی که مرتبط با فعالیت رفتن و رسیدن به دفتر کار هستند، بهوضوح شاهد سقوط بوده است. همین قضیه برای سفرهای خارجی کاری و تفریحی نیز صدق میکند. این مسئله را میتوان در سقوط 23 درصدی صادرات ماه ژولای ساک و کولهپشتی، و ظروف و محفظههای مورد استفاده در سفر مشاهده کرد.
عامل دیگری که شناسایی شده از سوی ترید دیتا مانیتور که موجب تقویت صادرات چین در ژولای شده - مورد دیگری که مجدداً صنعت پتروشیمی را در سطح جهانی مورد تقویت قرار داده - میلیاردها دلاری است که دولتهای غربی در زمینه حمایت مالی کارگران کمدرآمد خرج کردهاند.
بررسی دادههای صادرات چین در ماه اوت، که موعد انتشارشان این ماه است، به منظور کشف وسعت دوام این تقاضای قوی برای کالاهای مرتبط با قرنطینه، از اهمیت برخوردار است. تا بتوانیم متوجه شویم، باتوجه به پایان یافتن دورکاری مردم، این روند تا چه حد یک موج صعودی یک مرتبهای بوده است. در ایالات متحده، کنگره نتوانست در مورد تمدید پرداختهای بیکاری که در پایان ژولای منقضی شد، به توافق برسد. برنامههای مرخصی شغلی در اتحادیه اروپا در حال به پایان رسیدن است.
ممکن است چندین ماه دیگر طول بکشد تا هرگونه کاهش در مخارج خانگی و محرک اقتصادی دولتی بر صادرات چین تأثیر بگذارد. آنچه مسلم به نظر میرسد، تداوم تقاضای قوی برای تجهیزات پزشکی حداقل در باقی مانده 2020 است.
نکته مسلم دیگر این است که چین به حمایت از صادرکنندگانش ادامه خواهد داد، زیرا این کشور به دنبال این است تا تقاضای ضعیفتر از انتظار در داخل را با بدست آوردن سهم بیشتر در بازارهای خارجی، جبران کند. به گزارش نیویورک تایمز، این حمایت پرداخت وامهای کمبهره، کاهش مالیات، و تخفیف هزینههای اجباری کارفرما را شامل میشود. به گفته این روزنامه، مزیتهای هزینهای کمک کردهاند تا سهم چین از صادرات جهانی از آوریل تا ژوئن به حدوداً به 20 درصد افزایش یابد؛ نسبت به رقم 12/8 درصدی در مدت مشابه 2018، و 13/1 درصدی در 2019.
اما چه میشود اگر بازهای حامی جنگ تجاری در کاخ سفید افزایش سهم چین در صادرات را نمونه دیگری از فعالیتهای ناعادلانه تجاری ببینند و بر مبنای این نظر دست به اقدام بزنند؟ ممکن است ادامه جنگ تجاری با چین پیش از انتخابات ریاست جمهوری در ماه نوامبر بهعنوان سیاستی برای گرفتن رأی مردم تلقی شود. همچنین اشارات ضمنی وجود داشته است مبنی بر اینکه ارزش یوآن نسبت به دلار آمریکا و یورو بطور تصنعی پایین نگه داشته شده است. ارزش یوآن از گذشته موضوعی حساس در میان بازهای حامی جنگ تجاری در کاخ سفید بوده است.
پیامدها برای پلیپروپیلن و مونومر استایرن
تقاضای اسمی چین برای پلیپروپیلن بین ماههای ژانویه تا ژولای 2020 نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 13 درصد افزایش یافت؛ افزایش درصدی مشابهی که در ژانویه تا ژوئن 2020 مشاهده کردیم. افزایش تقاضای اسمی در ژانویه تا ژولای 2020 نتیجه صعود 32 درصدی خالص واردات بود؛ همچنانکه تولید داخلی 9 درصد بالا رفت (به نمودار بالا مراجعه شود).
اما پایگاه داده عرضه و تقاضای آیسیس برآورد میکند که تقاضای واقعی پلیپروپیلن چین برای تمام سال (تقاضای واقعی، میزان مصرف با اعمال کژدیسی انبار است) نسبت به 2019 تنها 3 درصد افزایش خواهد داشت.
این مسئله نشاندهنده بیشذخیرهسازی است، زیرا به اعتقاد من ضعف در خردهفروشی داخلی تداوم خواهد داشت، حتی درصورتیکه صادرات کالاهای هایتک، کالاهای خانوار، و ماسکهای صورت تولید شده از پلیپروپیلن قوی باقی بماند. تصور بر این است که صادرات کالاهای نهایی تولید شده از پلیپروپیلن یا بستهبندی شده با محصولات ساخته شده از پلیپروپیلن در حدود 20 درصد از تقاضای داخلی پلیپروپیلن را در بر میگیرد؛ در مقایسه با رقم 35 درصدی در یک دهه قبل. این آمار اهمیت روزافزون مصرف داخلی نسبت به صادرات را نشان میدهد.
با اعمال پیشبینی پایه ما درباره رشد 3 درصدی تقاضا برای کل سال، بنابراین بیشذخیرهسازی پلیپروپیلن بین ماههای ژانویه تا ژولای به رقم 1/1 میلیون تن خواهد رسید. اما طبیعتاً این یک رقم اولیه است و ممکن است بیشبرآورد و یا حتی کمبرآورد باشد.
در مورد مونومر استایرن نیز ماجرای مشابهی وجود دارد. تقاضای اسمی برای مونومر استایرن بین ژانویه تا ژولای 2020 (نسبت به مدت مشابه سال گذشته)، 8 درصد افزایش یافت؛ در مقایسه با افزایش 5 درصدی در ژانویه تا ژوئن 2020. این رقم شامل 19 درصد صعود در خالص صادرات و 5 درصد افزایش در تولید داخلی است. این آمار نیز با پیشبینی ما برای تمام سال همخوانی ندارد؛ زیرا ما انتظار کاهش 4 درصدی را داریم. این آمار بیشذخیرهسازی 702،117 تنی مونومر استایرن، بین ژانویه تا ژولای را نشان میدهد.
اما ما میتوانیم با بررسی تقاضای اسمی ژانویه تا ژولای بزرگترین مشتقات مونومر استایرن در چین (آکریلونیتریل بوتادین استایرن، پلیاستایرن انبساطی، پلیاستایرن، و استایرن بوتادین رابر، مداقه بیشتری در این موضوع داشته باشیم. ما انتظار داریم که این مشتقات در مجموع 80 درصد از تقاضای مونومر استایرن چین در 2020 را تشکیل دهند. نمودار بالا همچنین میزان مونومر استایرن مصرفی از میان این مشتقات در ژانویه تا ژولای را محاسبه میکند (برای تولید یک تن آکریلونیتریل بوتادین استایرن، یک تن پلیاستایرن انبساطی، یک تن پلیاستایرن، و یک تن استایرن بوتادین رابر، به ترتیب 34 درصد، 107 درصد، 67 درصد، و 13 درصد از یک تن مونومر استایرن نیاز است).
باتوجه به نداشتن تمام دادههای لازم قادر نبودم تا تقاضای اسمی مشتقات کوچکتر مونومر استایرن چین در ژانویه تا ژولای 2020 را محاسبه کنم. اما با فرض بر همراستا بودن تقاضای ژانویه تا ژولای 2020 با پیشبینی ما از کل سال، بیشذخیرهسازی مونومر استایرن در ژانویه تا ژولای در رقم 478،000 قرار خواهد گرفت.
مثل همیشه شاهد آمار و ارقام و تحلیل پیچیدهای هستیم و همانطور که در ابتدا اشاره کردم، مسائل حتی پیچیدهتر از دوران پیش از کرونا است. اما موضوع بسیار واضح، نیاز ما به رصد مکرر و بسیار دقیقتر دادهها در مقیاس کلان است؛ دادههای پتروشیمی و اطلاعات میدانی بازار. این تحلیل، مقدمهای بلند برای تبلیغ رایگان دوم من در این هفته است: شما برای حمایت فکری در این حوزه بیش از حالت عادی به آیسیس نیازمندید./نوشته جان ریچاردسون