چرا نباید شرکتها را وادار به انتشار گزارش پیش بینی سود EPSکرد؟

پتروتحلیل-یادداشت:همایون دارابی*: بحث در مورد الزام شرکتها به انتشار گزارشهای پیش بینیسود epsمجددا در حال اوج گیری است مساله ای که به گونه ای بازگشت به گذشته و زمان اعلام گزارشهای سود باز می گردد و لذا برای بررسی دلایل عدم نیاز به بازگشت به گذشته باید به سابقه دلایل حذف پرداخت که عموما با پرونده شرکت کنتورسازی ایران و موارد متعدد کوچکتری از اعلام سود بالا و پس از آن عدم تحقق آن باز می گردد تا پیش از رخ داد مساله کنتور سازی راه حل اولیه این بود که گزارش پیش بینی سود توسط حسابرسان شرکت بررسی شود و سپس اعلام گردد همین امر باعث طولانی شدن دوران توقف و البته نشت اطلاعات و پس از آن مباحث زیادی در مورد کارایی بازار شد.با رخداد مساله کنتورسازی شرایط به مراتب پیچیده تر شد چرا که از یک سو انتشار اطلاعات بدون نظارت بورس فرصت دستکاری ایجاد می کرد و از سوی انتشار اطلاعات با تایید بورس به معنای پذیرش مفاد اطلاعات بود چیزی هم که در گذشته در بورسهای دیگر هم رخ داده بود و در نهایت به حذف ارایه گزارش های پیش بینی منجر شد 

در حال حاضر اما نگرانی در مورد کارایی بازار در قیمت گذاری و فروش هیجانی افراد تازه وارد باعث طرح لزوم بازگرداندن پیش بینی سود شده است مساله ای که به دلایل ذیل کارایی ندارد:

1-افراد تازه وارد به دلیل آموزش ناچیز اطلاعات کمی در مورد بازار سرمایه دارند در این حالت انتشار اطلاعات پیش بینی سود از سوی شرکتها-که عملا یک نوع پیش گویی است تا ارایه پیش بینی قابل اتکا- اگر با تایید سازمان بورس یا شرکت بورس یا فرابورس باشد عملا کمکی به این گروه نمی کند چون اتکا بیش از حد این گروه به اطلاعات منتشر شده در صورت بروز هر تعدیل منفی در پیش بینی، توجیه بروز اظهار نظرهای تند از سوی افراد کم تجربه خواهد شد.این امر وضعیت بغرنجی را ایجاد می کند.حال اگر در شرایط حضور صدها هزار سهامدار یک تخلف برنامه ریزی شده در این بستر صورت گیرد ابعاد آن یک مشکل جدی خواهد بود

2-با توجه به مشکلات زیر ساختی بازار بازگشت پیش بینی سود اگر بخواهد همانند گذشته باشد به توقفهای درازمدت نمادها منجر شده و قطعا کارایی بازار مجددا افت خواهد کرد

3-در حال حاضربازار مرکب از صدها شرکت است اجبار در انتشار پیش بینی شرکتها در یک مقطع زمانی خاص فشار شدید نیروی انسانی به سازمان یا شرکتها وارد کرده و نیازمند استخدام دهها کارشناس خواهد بود که مساله ای دارای هزینه های  زیادی است.به ویژه با تنوع کنونی شرکتهای بازار تربیت کارشناسهای متخصص دشوار تر از گذشته خواهد بود.

4-الزام شرکتها به انتشار گزارش پیش بینی سود عملا بازگشت از بحث توسعه بازار سرمایه و عمق بخشی از آن خواهد بود و حرکتی رو به جلو به شمار نمی رود این در حالی است که سرمایه و زمان زیادی برای بهبود فضای تحلیلی بازار گذاشته شده است و ترکیب ارایه پیش بینی سود و دامنه نوسان عملا بازار را زمینگیر خواهد کرد

چه می توان کرد؟

مهمترین مشکل در مقطع کنونی عدم فعالیت لازم در دو بخش از بازار است نخست شرکتهای مشاوره سرمایه گذاری،پردازش اطلاعات و تامین سرمایه ها و دوم سامانه تدان که می بایست مکمل سامانه کدال باشد

در مقطع کنونی لزوم فعال سازی بحث مشاوره ها و پردازش اطلاعات حتی از طریق دادن یارانه و الزام به ارایه اطلاعات و ایجاد دستورالعمل رده بندی آنها از اهمیت بالایی برخوردار است همچنین صدور مجوزهای جدید-عموما به صورت حقیقی برای افراد دارای مدارک مجاز تحلیل گری یا ارزشیابی اوراق جهت شرکت یا صنعت خاص- نیز می تواند خلا موجود را کاهش دهد در این فضا جا دارد علاوه بر تقسیم بندی شرکتها میان تحلیل گران قدیم و جدید(حقیقی و حقوقی) دارای مجوز مشاوره و پردازش و الزام به انتشار گزارشهای آنها در سامانه تدان ،نحوه کسب درآمد از سامانه تدان از طریق فروش اطلاعات  و آنالیز،دریافت یارانه در قبال ارایه یارانه،برخورداری از حمایت قانونی در طرح سوال از شرکتها مورد توجه و تقویت قرار گیرد.این مساله باعث خواهد شد علاوه بر عدم انتقال مسوولیت پیش بینی ها به سازمان یا شرکتهای عملیاتی سازمان،زمینه بهبود فضای تحلیلی بازار فراهم شود .

*کارشناس ارشد بازار سرمایه