گام جدید ترکیه در مسیر تبدیل شدن به قطب انرژی؛
بازار گاز فیوچرز در استانبول راه اندازی می شود
پتروتحلیل-ترکیه به مدت چند دهه رویای تبدیل شدن به یک قطب انرژی را در سر داشت و با توسعه پروژه های انرژی فراساحلی شرق مدیترانه، به نظر می رسد این رویا به زودی به واقعیت بدل می شود.
با کشف ذخایر گازی فراساحلی جدید در این منطقه، آنکارا رویکرد جدی تر را برای تبدیل شدن به یک بازیگر انرژی واقعی دنبال می کند. در اقدامی برای جلب توجهات بیشتر به ذخایر گازی احتمالی ترکیه، سازمان رگولاتوری انرژی ترکیه (EPDK) اعلام کرد حجم گاز فراساحلی دریای سیاه در بازار گاز فیوچرز در استانبول اول اکتبر برای معامله گشوده خواهد شد.
ترکیه برای پشتیبانی از این اقدام باید بازار گاز فیوچرزی ایجاد کند که به گفته مصطفی ییلماز، رییس سازمان EPDK به بورس انرژی EXIST مرتبط خواهد بود.
ترکیه اعلام کرد که هدف از راه اندازی این بازار فیوچرز، ریسک زدایی معاملات با فراهم کردن ثبات بیشتر داد و ستد نسبت به بازار گاز اسپات است. ییلماز گفت: ۵۴۰ میلیارد متر مکعب گاز که بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار ارزش بازار خواهد داشت، تحت نام "قرارداد گاز دریای سیاه" در بازار گاز فیوچرز ترکیه برای معامله گشوده خواهد شد. این اقدام پس از رونمایی هفته گذش اکتشاف گازی جدید از سوی رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه انجام می گیرد.
این اکتشاف به میزان ۱۳۵ میلیارد متر مکعب در چاه آماسرا-۱ واقع در میدان گازی ساکاریا در دریای سیاه است. ترکیه در سال ۲۰۲۰ اکتشاف ذخایر گازی به میزان ۴۰۵ میلیارد متر مکعب در چاه فراساحلی تونا-۱ در میدان ساکاریا را اعلام کرد. اگر این آمار درست باشند و کیفیت ذخایر گازی برای بازار جذاب باشد، دوران وابستگی انرژی ترکیه ممکن است به سر آمده باشد. اعلام این میزان ذخایر کشف شده به منزله آن است که وابستگی ترکیه به واردات گاز به زودی کاهش پیدا خواهد کرد.
بیانیه های مقامات ترکیه نشان می دهد که تولید سالانه سه تا پنج میلیارد متر مکعب نخست تا سال ۲۰۲۳ به مرحله بهره برداری می رسد و می تواند به حدود ۱۵ تا ۲۰ میلیارد متر مکعب در سال افزایش پیدا کند. این امر واردات گاز ترکیه را به میزان حدود ۳۰ درصد کاهش خواهد داد. استراتژی قطب انرژی ترکیه با منابع تامین متنوع گاز از دریای سیاه به همراه خط لوله گاز طبیعی ترانس آناتولی و خط لوله ترک استریم پشتیبانی خواهد شد.
این اکتشافات برای بازار گاز داخلی ترکیه یک موهبت الهی است. حدود ۳۰ درصد از قراردادهای بلندمدت و مرتبط با قیمت نفت در سال ۲۰۲۲-۲۰۲۱ منقضی خواهند شد.
این قراردادها شامل قرارداد ۶.۶ میلیارد متر مکعب از جمهوری آذربایجان و هشت میلیارد متر مکعب از روسیه است که به منزله بار مالی برای اقتصاد ترکیه است. قراردادهایی که بر مبنای نفت قیمت گذاری شده اند اکنون پرهزینه تر نسبت به سال ۲۰۲۰ هستند.
همچنین LNG هم از سوی الجزایر، نیجریه، آمریکا و قطر فراهم می شود در حالی که گاز از طریق خط لوله از روسیه، جمهوری آذربایجان و ایران دریافت می شود. داشتن ذخایر گازی فراساحلی وسیع که در سال ۲۰۲۳ به بهره برداری می رسند موقعیت ترکیه در مذاکرات ماههای آینده را تقویت خواهد کرد. سال ۲۰۲۲ سال مهمی برای ترکیه خواهد بود زیرا تا زمانی که تولید داخلی به بهره برداری نرسیده است همچنان به امضای قراردادهای واردات گاز نیاز خواهد داشت. انتظارات بر این است که قراردادها به جای این که مبتنی بر قیمت نفت باشند مبتنی بر قیمت معاملات اسپات خواهند بود. سپتامبر سال گذشته سازمان EPDK یک قرارداد واردات از طریق خط لوله بر مبنای اسپات از گذرگاه مالکوچلار در مرز با بلغارستان منعقد کرد. مجموع واردات ترکیه در حال حاضر ۴۸ میلیارد متر مکعب و مصرف این کشور در سال ۲۰۲۰ حدود ۴۸.۲ میلیارد متر مکعب بود. تولید داخلی گاز در سال ۲۰۲۰ حدود ۴۴۱ میلیون متر مکعب بود. هزینه سالانه واردات گاز حدود ۴۴ میلیارد دلار است.
دیدن این که آیا بحران ادامه دار شرق مدیترانه اثرات مثبتی از ذخایر غنی دریای سیاه خواهد دید، جالب خواهد بود. تاکنون مقامات ترکیه تاکید داشته اند فعالیتهای حفاری جدیدی در منطقه شرق مدیترانه انجام خواهد گرفت و تمرکز ویژه ای روی آبهای مورد مناقشه با یونان، قبرس و سایرین وجود دارد. فاتح دونمز، وزیر انرژی ترکیه تاکید کرده که این کشور پروژه های حفاری جدیدی در شرق مدیترانه انجام خواهد کرد و چاههایی که تاکنون حفاری شده اند پتانسیل دارند. وی در ادامه خاطرنشان کرده که کشتی حفاری یاووز در ماههای آینده به سمت پایگاه جدید خواهد رفت.
بر اساس گزارش اویل پرایس، پیش بینی می شود در دیدار هفته جاری جو بایدن، رییس جمهور آمریکا با اردوغان در بروکسل تحولات جدید مربوط به این موضوع وجود داشته باشد. یک دیدار مثبت می تواند به روابط حسنه دوباره یونان و ترکیه منتهی شود./ایسنا