مقایسه اقتصادی ارزش گاز و نفت تولیدی ایران

یادداشت- سید حسین میرافضلی*:ما سالانه حدود 270میلیارد متر مکعب گاز تولید می کنیم و میزان تولید نفت ایران درسال حدود 1.2 میلیارد بشکه است با لحاظ متوسط قیمت 35 سنت برای هر متر مکعب گاز و 70 دلار برای هر بشکه نفت؛ ارزش گاز تولیدی ایران معادل 94 میلیارد دلار و ارزش نفت تولیدی کشور حدود 84 میلیارد دلار است. جمع ارزش نفت و گاز تولیدی کشور سالانه حدود 178 میلیارد دلار است.  قیمت گاز هم اکنون در اروپا بیش از دو دلار بر متر مکعب می باشد. 

با این وجود کل درآمد ارزی و ریالی  حاصل از فروش نفت و گاز برای دولت جمهوری اسلامی حدود 35  میلیارد دلار در سال  است. علت این وضعیت عجیب و بی نظیر در کل اقتصاد جهان چیست؟

در ایران گاز با قیمت بسیار ارزان(حدودا مجانی) توزیع می گردد و به همین سبب مصرف گاز در ایران به شدت بالا است. ایران با اقلیم حدودا گرم حدود 6 تا 7 برابر سرد ترین کشورهای جهان گاز مصرف می کند و با مصرف بی رویه گاز ملت ایران نقش قابل توجهی در آلودگی هوا و انتشار گاز کربنیک در هوا ایفا می کنند.  میزان انتشار گاز کربن ناشی از مصرف 270 میلیارد متر مکعب گاز در ایران حدود 4 برابر کل خودروهای بنزین سوز و گازوئیل سوز کشور می باشد. 

در صورت رفع تحریم ها قادر به صادرات حدود سه میلیون بشکه نفت در روز به قیمت بیش از 70 خواهیم شد که درآمد آن برای ملت حدود 80 میلیارد دلار در سال خواهد شد. اما از ده سال دیگر مجبور خواهیم شد همین نفت را با قیمت کمتر از سی دلار صادر نمائیم چرا که قیمت نفت تا ده سال آینده به حدود سی دلار و تا بیست سال آینده به حدود بیست دلار خواهد رسید. حدود 80 درصد نفت جهان به بنزین و گازوئیل و مازوت تبدیل می شود که این محصولات در حوزه حمل و نقل مورد استفاده قرار می گیرند. با برقی شدن خودروهای جهان طی دو دهه آینده تقاضا برای بنزین و گازوئیل و مازوت کاهش چشمگیری خواهد یافت بنا بر این قیمت نفت نیز شدیدا کاهش خواهد یافت. تولید برق از انرژی های تجدید پذیر خصوصا انرژی خورشیدی نیز در حد چشمگیری افزایش خواهد یافت.