روایت مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران از تفاهم نامه گازپروم و ایران

پتروتحلیل-شرکت ملی نفت ایران روز گذشته با شرکت ملی گازپروم روسیه تفاهم‌نامه اولیه‌ای برای همکاری در چند پروژه شامل توسعه سه مجموعه گازی امضا کردند.

مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران محسن خجسته مهر اظهار داشت که این دو شرکت بر میادین گازی کیش با ظرفیت 55 تریلیون فوت مکعب (1.6 تریلیون متر مکعب) و پارس شمالی با ظرفیت 57.1 تریلیون فوت مکعب، و همچنین تقویت سطوح فشار در میدان عظیم پارس جنوبی فعالیت خواهند کرد.

سرمایه‌گذاری لازم برای پروژه دو شرکت اول در حدود 10 میلیارد دلار، و برای پارس جنوبی در میزان 15 میلیارد دلار تخمین زده شده است.

شرکت گازپروم مدت‌هاست که به توسعه میادین کیش و پارس شمالی علاقه نشان داده، و در اوایل 2017 مذاکرات مقدماتی در رابطه با این میادین و همچنین فرزاد «ای» و «بی» با ایران داشت. شرکت گازپروم در اواسط 2018 برای میدان پارس شمالی پیشنهاد طرح توسعه ارائه کرد، اما بعد از اعمال تحریم‌های آمریکا بر بخش انرژی ایران در اواخر 2018 آن‌ها تصمیم گرفتند که در رابطه با آن پروژه اقدامی نکنند.

خجسته مهر اشاره داشت که این پروژه‌ها در مجموع تولیدات ایران را براساس پیش‌بینی‌ها تا 100 میلیون متر مکعب در روز افزایش خواهند داد، که حدود 14 درصد از تولیدات جاری کشور می‌باشد.

گازپروم در میدان پارس جنوبی یکی از کلیدی‌ترین دارایی‌های بالادستی ایران، تجهیزات فشاری را خواهد ساخت که از دیدگاه ایران برای آینده این میدان بسیار حیاتی بوده و اکنون به آن دسترسی ندارند. در توافق‌نامه 4.7 میلیارد دلاری ایران با شرکت توتال در سال 2017 برای توسعه فاز 11 پارس جنوبی که از آن موقع تاکنون به دلیل تحریم‌ها ملغی شده، اجرای این‌چنین طرحی در فاز دوم آن پروژه قید شده بود.

خجسته مهر بدون اشاره به جزئیات یا اسامی اشاره داشت که تفاهم‌نامه روز گذشته شامل توسعه شش میدان نفتی ایران می‌شود.

شرکت ملی نفت ایران افزود، علاوه بر پروژه‌های بالادستی، گازپروم به ایران برای تکمیل پروژه ناتمام صادرات اِل‌اِن‌جی کمک خواهد کرد. ایران زمانی سه پروژه این‌چینی در خط لوله داشت، اما مجدداً به دلیل تحریم‌های آمریکا و اتحادیه اروپا در اواسط دهه 2000 آن‌ها را مسکوت گذاشت. نه شرکت ملی نفت ایران و نه گازپروم دقیقاً اشاره‌ای به پروژه‌ای که قصد احیا آن را دارند نداشتند، اما احتمال می‌رود این پروژه واحد اِل‌اِن‌جی ایران در ساحل جنوبی با ظرفیت 10.5 میلیون تن در سال باشد که سابقاً گازپروم علاقه خود به توسعه آن را اعلام کرده بود.

خجسته مهر اشاره داشت که این تفاهم‌نامه همچنین ساخت خط لوله صادرات گاز (بدون اشاره به مقصد آن)، و آغاز معاملات نفت و گاز میان ایران و روسیه، تفاهمی مشابه توافق ایران با قزاقستان و ترکمنستان در اوایل دهه 2000، را شامل می‌شود.

شرکت ملی نفت ایران ارزش این پروژه‌ها را در حدود 40 میلیارد دلار تخمین می‌زند، که بگفته خجسته مهر: «یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری‌های تاریخ نفت ایران می‌باشد.» اما تا زمانی که ایران تحت تحریم‌های ثانویه آمریکاست، بعید است که روسیه به دلیل نگرانی از به دردسر افتادن در این تحریم‌ها اقدامی در رابطه با سرمایه‌گذاری صورت دهد.

توافق‌نامه دیروز پیش از رسیدن پوتین به تهران اعلام شد. او با هدف مذاکره با همتایان ایرانی و ترک خود، ابراهیم رئیسی و رجب طیب اردوغان، در جهت تعمیق روابط همزمان با فشارهای اقتصادی فزاینده از آمریکا و اروپا بر مسکو به ایران رفت.

خجسته مهر همچنین گفت: «ایران و روسیه نقش مهمی در ثبات عرضه انرژی در جهان ایفا می‌کنند.» «به همین دلیل ما سهم ارزشمند و مهمی از سبد سرمایه‌گذاری شرکت ملی نفت ایران را برای گازپروم کنار گذاشته‌ایم.»