این روزهای بازار وکیوم باتوم و قیر
پتروتحلیل- کتایون دارابی: بالاخره کشمکش پالایش و پخش و بورس کالا بر سر عوارض ۵ درصدی فرآورده های نفتی امروز به نفع پالایش و پخش با عرضه وکیوم باتوم پالایش نفت اصفهان، تهران و شیراز به پایان رسید. از این رو خریداران وکیوم باتوم از این پس باید این کالا را ۱۶ درصد گران تر از نرخ پایه آن در بورس کالا خریداری کنند. هفته گذشته اختلاف بورس کالا و پالایش و پخش بر سر دریافت عوارض ۵ درصدی فرآورده های نفتی، عرضه وکیوم باتوم را متوقف کرد و حواله های فروخته شده پالایش نفت تهران هم به درخواست این شرکت ابطال شد.
البته وکیوم باتوم برای عرضه در ماه مرداد با ۵ درصد افت نرخ پایه مواجه شده بود که عوارض ۵ درصدی فرآورده های نفتی این افت را جبران کرد و به این ترتیب وکیوم باتوم از این پس با ۵ درصد رقابت، ۵ درصد عوارض و ۶ درصد مالیات بر ارزش افزوده به دست مشتریان خواهد رسید.
به گفته منتظری، کارشناس کارگزاری مهرآفرین، در این روز وکیوم باتوم پالایش نفت اصفهان با نرخ پایه یعنی ۱۰۰۷ تومان معامله شد، وکیوم باتوم اصفهان به میزان ۱۰ هزارتن عرضه شده بود که با ۹ هزارتن تقاضا مواجه شد و بخشی از تناژ آن هم وارد زمان مچینگ شد. از سوی دیگر وکیوم باتوم پالایش نفت تهران با سقف قیمت توسط معامله گران خریداری شد، این کالا که با نرخ ۱۰۰۷ تومان و حجم ۱۵ هزارتن عرضه شده بود با تقاضایی معادل ۴۸ هزارتن روبه رو شده و در نتیجه با سقف قیمت یعنی ۱۰۵۷ تومان خریداری شد.
این در حالی است که همواره وکیوم باتوم اصفهان در معاملات پیشین بورس کالا با تقاضای بیشتری روبه رو می شد و سقف قیمت را تجربه می کرد و برخلاف آن وکیوم باتوم تهران با نرخ پایه معامله می شد. گفته می شود دلیل تغییر رویه خریداران در این روز نامه پالایش نفت اصفهان به بورس کالا بوده که خریداران را ملزم کرده که باید برای خرید از پالایش نفت اصفهان گواهینامه استاندارد داشته باشند. با توجه به اینکه بیشتر شرکت های خریدار وکیوم باتوم از بورس کالا گواهی استاندارد تولید قیر ندارند، از این رو معامله گران در این روز ترجیح دادند وکیوم باتوم نفت تهران را با سقف قیمت خریداری کنند. البته در این روز تناژ پایینی از وکیوم باتوم شیراز هم مانند هفته های گذشته با نرخ پایه ۱۰۰۵ تومان معامله شد.
از سوی دیگر قیر پاسارگاد نفت تهران، اراک، شیراز، آبادان و تبریز و قیر نفت جی هم در این روز عرضه شد. قیر نفت پاسارگاد تهران با نرخ ۱۳۴۳ تومان و قیر نفت جی و پالایش نفت اراک هم با نرخ پایه ۱۲۷۵ تومان عرضه شد. البته در این روز معامله گران برای خرید قیر نفت جی به رقابت پرداختند. با این حال بازار قیر داخلی به دلیل عدم تخصیص اعتبار عمرانی همچنان در رکود و بلاتکلیفی به سر می برد. این در حالی است که گفته می شود درصد پایینی از اعتبار که معادل ۱۷ درصد است به راهسازی تعلق گرفته است.
به گفته سیدجلالی، کارشناس بازار قیر با توجه به عدم تخصیص اعتبار عمرانی، بیشتر مصرف کنندگان قیر در داخل از عرضه قیر در بورس کالا استقبال نمی کنند، این در حالی است که می توان قیر را در بازار داخل ارزان تر از بورس کالا خریداری کرد. از سوی دیگر به گفته این کارشناس با توجه به اینکه قیمت دلار هم با افت مواجه شده، بیشتر صادرکنندگان قیر به کشورهای همسایه هم دیگر رغبتی به صادرات ندارند و از این رو بازار صادراتی قیر هم گر چه نسبت به بازار داخل بهتر است، اما همچنان با بی رغبتی همراه است. گفته می شود قیر نفت جی در رینگ صادراتی با نرخ ۵۶۵ دلار در هر تن عرضه می شود.
در همین حال حاتمی، مدیرعامل ایزوگام تبریز به سیاست های ضد و نقیض دولت برای تخصیص اعتبار عمرانی به مصرف کنندگان قیر اشاره می کند و معتقد است؛ این سیاست ها به ضرر تولیدکنندگان است و آنها را با مشکلات عدیده ای مواجه می کند. از سوی دیگر با وضع عوارض ۵ درصدی هم بازار با هیجان روبه رو شد، این در حالی است که پالایشگاه ها درآمد خودشان را دارند و دلیلی ندارد که هزینه ای با وضع ۵ درصد عوارض به بازار تحمیل شود؛ چرا که این موضوع می تواند از رونق بازار وکیوم باتوم و قیر بکاهد.
از سوی دیگر بازار صادراتی هم به هیچ وجه رونق سال گذشته را ندارد و در نتیجه اگر با افزایش قیمت خوراک پتروشیمی ها هم در آینده ای نزدیک مواجه شویم، قیمت قیر هم با رشدی چشمگیر روبه رو خواهد شد. به گفته حاتمی، با توجه به تغییر دولت، بیشتر معامله گران در انتظار اعلام سیاست های دولت جدید هستند و به نظر نمی رسد که بازار قیر در روزهای آینده با رونق مواجه شود، بازار صادرات هم به دلیل افت قیمت دلار برای معامله گران جذاب نیست و بعید به نظر می رسد که بازار قیر با تغییرات عمده ای در آینده روبه رو شود.