بررسی وضعیت سه ماهه دوم بازار نفت

پتروتحلیل- آژانس بین المللی انرژی (IEA) اعلام کرد با توجه به افزایش موجودی نفت تنها به میزان ۱۰۰ هزار بشکه در روز نسبت به اواخر سال قبل، توازن میان عرضه و تقاضای جهانی نفت تقریباً در سه ماهه اول سال جاری برقرار شده بود.

این در حالی است که تمدید طرح کاهش حجم تولید نفت برای شش ماه دیگر سطح موجودی را به طور قابل ملاحظه ای کمتر می کند. با بررسی وضعیت سه ماهه دوم سال جاری، اگر فرض کنیم تولید نفت خام اوپک در ماه آوریل در سطح ۳۱/۸ میلیون بشکه در روز بوده و هیچ تغییر دیگری در سایر مناطق وجود نداشته باشد، حدود ۷۰۰ هزار بشکه در روز برداشت از موجودی نفت صورت پذیرفته است. با پذیرش این سناریو (تمدید طرح کاهش تولید نفت) برداشت از موجودی نفت در نیمه دوم سال جاری بیشتر خواهد شد. اما حتی اگر این رویکرد به نتیجه مطلوبی برسد، موجودی نفت در اواخر سال جاری به کمتر از متوسط پنج سال گذشته نخواهد رسید. این فروض بر این مبنا است که در صورت تمدید طرح کاهش حجم تولید نفت به بیشتر از شش ماه می تواند موجودی را به کمتر از متوسط پنج سال گذشته برساند.

روسیه و عربستان نیز روز گذشته اعلام کردند که از تمدید طرح فوق به مدت نه ماه حمایت خواهند کرد. دبیر کل اوپک معتقد است که تمدید طرح کاهش حجم تولید نفت برای برقراری توازن در بازار تا پایان سال جاری مورد نیاز است. بر اساس پیش بینی IEA تقاضا برای نفت خام اوپک با روند رو به رشدی داشته و در سه ماهه چهارم سال جاری به ۳۳/۴ میلیون بشکه در روز خواهد رسید که در صورت تمدید طرح مذکور باعث برداشت بیشتر از موجودی نفت خواهد شد. البته این میزان در سه ماهه اول ۳۱/۸ میلیون بشکه در روز بود و پیش بینی می شود که تقاضا برای نفت خام اوپک در سه ماهه دوم و سوم سال جاری به ترتیب به ۳۲/۶ و ۳۳/۲ میلیون بشکه در روز باشد. ذخیره سازی تجاری کشورهای عضو OECD در ماه مارس ۱/۱ میلیون بشکه در روز نسبت به ماه فوریه کاهش یافته و به ۳/۰۳ میلیارد بشکه رسید.

این دومین کاهش متوالی بعد از رشد قابل ملاحظه در ماه ژانویه است لذا بر این اساس رشد موجودی آن به حدود ۳۰۰ هزار بشکه در روز تقلیل یافت. بر اساس آمار اولیه میزان ذخیره سازی تجاری کشورهای OECD در ماه آوریل حدود ۵۴۰ هزار بشکه در روز افزایش داشته است. آژانس بین المللی انرژی رشد تقاضای نفت در سال ۲۰۱۷ را با اندکی تغییر در حدود ۱/۳ میلیون بشکه در روز برآورد کرد. همچنین، برآورد مصرف در نیمه اول سال جاری حدود ۱۱۵ هزار بشکه در روز کاهش داد. آژانس تقاضای جهانی نفت در سال جاری را حدود ۹۷/۹ میلیون بشکه در روز برآورد کرد. کاهش حجم تولید نفت و روند رو به رشد تقاضا سهم مهمی در کمتر کردن موجودی نفت خام طی چند ماه آینده داشته که این مسئله بهره وری پالایشی نفت خام را بیشتر خواهد کرد. افزایش فعالیت پالایشگاه ها در ماه مارس شروع شده به طوری که خوراک نفت خام پالایشگاه‌ها در ماه ژوئیه حدود ۲/۷ میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت. البته IEA متوسط عرضه جهانی نفت در ماه آوریل را حدود ۹۶/۱۷ میلیون بشکه در روز برآورد کرد که این میزان ۱۴۰ هزار بشکه در روز کمتر از برآورد آن ماه مارس و ۹۰ هزار بشکه در روز پایین تر از سطح سال قبل است.

آژانس عرضه مایعات گازی تولیدکنندگان غیر اوپک در سال جاری را با رشد حدود ۶۰۰ هزار بشکه در روز در سطح ۵۸/۳ میلیون بشکه در روز پیش بینی کرد در حالی که در برآورد قبلی خود این میزان را ۴۹۰ هزار بشکه در روز اعلام کرده بود. IEA در راستای تقویت کارآیی بخش نفت شیل آمریکا، پیش بینی خود در سال ۲۰۱۷ در خصوص تولید نفت خام آمریکا را افزایش داد به طوری که میزان آن را ۷۹۰ هزار بشکه در روز بیشتر از سال ۲۰۱۶ برآورد کرد. البته این برآورد حدود ۱۰۰ هزار بشکه در روز از پیش بینی ماه قبل آن بیشتر بود. این آژانس رشد عرضه نفت خام آمریکا را در سال جاری حدود ۳۴۵ هزار بشکه در روز در مقایسه با سال گذشته برآورد کرد. به علاوه، این نهاد تحقق اجرای تعهدات اعضای اوپک برای کاهش حجم تولید نفت در فاصله ژانویه تا مارس را ۹۶ درصد اعلام کرد در حالی که آرگوس میزان تحقق آن را در ماه آوریل ۱۰۳ درصد برآورد کرد. آژانس بین المللی انرژی اعتقاد دارد علی رغم تولید کمتر نفت توسط کشورهای عضو اوپک درآمد آنها در فاصله ماه های ژانویه- مارس رشد داشته به طوری که عرضه نفت این کشورها چهار درصد کمتر شده اما در آمد آنها نزدیک به پنج درصد افزایش یافته است. گفتنی است که اعضای اوپک به منظور مذاکره با برخی از کشورهای غیر عضو این سازمان در خصوص کاهش حجم تولید نفت در ۲۴ ماه مه در وین با یکدیگر ملاقات می کنند اما اجلاس رسمی اعضای اوپک در روز ۲۵ مه در وین برگزار خواهد شد.