عقب نشینی بازرگانی پتروشیمی در مقابل خریداران سود و استایرن

پتروتحلیل-کتایون دارابی: بازرگانی پتروشیمی در مبادلات امروز رینگ شیمیایی در مقابل خریداران سودکاستیک و استایرن منومر عقب نشینی کرد و به این ترتیب دوباره این دو کالا با قیمت های سابق بر تابلوی بورس ثبت شدند. گر چه پس از تغییر کارگروه تعیین قیمت ها از شرکت ملی صنایع پتروشیمی به بازرگانی پتروشیمی اکثر قیمت های محصولات پلیمری و شیمیایی با رشد به گفته آنها متاثر از نرخ جهانی مواجه شده اند، اما در رینگ شیمیایی افزایش قیمت سودکاستیک و استایرن منومر با اعتراض شدید مصرف کنندگان روبه رو شد و در نتیجه بالاخره نرخ ها به روال سابق خود بازگشت.

اظهارنظرات متفاوتی در این باره در روزهای اخیر مطرح شده است، برخی از کارشناسان بازار به التهابات ناشی از تغییرات ناگهانی در نرخ ها اشاره می کنند و می گویند: نرخ سودکاستیک پس از تغییر مرجع قیمت گذاری ۳۰ درصد افزایش یافت و این موجب اعتراض مصرف کنندگان این کالا شد. به عقیده این گروه تغییرات ناگهانی نشان بی ثباتی و ادامه اختلاف نظرها در تعیین قیمت ها است. این در حالی است که هفته گذشته خریداران سودکاستیک این کالا را با نرخ ۴۴۰ تومان خریداری کردند و در حال حاضر با توجه به بازگشت نرخ سودکاستیک به روال قبل، با ضرر مواجه شده اند.

البته همچنان بسیاری از خریداران با توجه به اینکه بازرگانی پتروشیمی شرکتی ذی نفع در تعیین قیمت های محصولات پتروشیمی است، نرخ گذاری را توسط آنها منطقی نمی دانند، با این حال موضوع تعیین قیمت های پایه از زمان عرضه محصولات پتروشیمی در بورس کالا غیرقابل حل باقی مانده است و گویا هیچ سازمان و نهادی قادر به حل این معضل نیست. البته انحصار فروش محصولات پتروشیمی پیش از عرضه در بورس کالا، همواره در اختیار بازرگانی پتروشیمی بوده و این موضوعی است که حال گریبان گیر نرخ های محصولات پتروشیمی شده است. البته بسیاری از فعالان این حوزه می گویند: اگر مرجع نرخ گذاری و نرخ های جهانی اعلام شود دیگر مشکلی نخواهند داشت، اما در حال حاضر با وجود اینکه مرجع نرخ گذاری عموما سایت های خارجی مانند icis و یا platts هستند و اشتراک آنها بسیار هزینه بر است، فعالان این حوزه دسترسی به نرخ ها ندارند، از این رو صحت و سقم قیمت های تعیین شده توسط بازرگانی پتروشیمی بسیار سخت است.

در همین حال نقش بورس کالا را هم نمی توان در این مورد نادیده گرفت؛ چرا که بسیاری از فعالان این حوزه معتقدند؛ بورس کالا می تواند بر تعیین قیمت ها نظارت داشته باشد، اما در حال حاضر این موضوع فراموش شده است و به آن پرداخته نمی شود.

با این حال امروز در رینگ شیمیایی مانند معاملات هفته های گذشته جوش شیرین، کربنات های سدیم سبک و سنگین، استایرن منومر، دی اتیل هگزانول و منو اتیلن گلایکول با سقف قیمت معامله شدند. در عین حال کربنات های سدیم سبک و سنگین ۷ هزار و ۷۰۰ تن و جوش شیرین ۶ هزارتن تقاضا داشتند. به عقیده معامله گران با توجه به اینکه حجم تقاضا برای خرید این کالاها کاهش نیافته ، بعید به نظر می رسد که فاصله قیمتی این کالاها در بورس و بازار نقدی به مرور زمان کاهش یابد. برخی از کارشناسان بازار معتقدند؛ تعداد محدودی از محصولات پلیمری و شیمیایی با معضل تفاوت نرخ در بازارنقدی و بورس روبه رو هستند که می توان آنها را از قاعده سقف قیمت مبرا کرد و به این ترتیب نرخ واقعی برای آنها در بورس کالا کشف خواهد شد و به این ترتیب نرخ بازار نقدی و بورس آنها به یکدیگر نزدیک می شود و رانت موجود در این بازارها از بین خواهد رفت.

از سوی دیگر موضوع تعرفه واردات برخی از محصولات پتروشیمی نیز سدی است در مقابل واردکنندگان این محصولات به داخل کشور. به این ترتیب نمی توان انتظار داشت که به زودی کمبود برخی از کالاها مانند جوش شیرین و کربنات های سدیم که میزان تولید آنها بسیار پایین است، حل شود.

در همین حال امروز بازار محصولات پلیمری برخلاف معاملات روز سه شنبه بورس کالا که با هیجان بیشتری انجام شده بود، با افت اندک قیمت ها مواجه شد. بیشتر تاجران متفق القول هستند که معامله گران با احتیاط بسیاری وارد معاملات می شوند و از سوی دیگر بسیاری از خریداران و فروشندگان برای خرید بر سر قیمت ها توافق می کنند. این در حالی است که موضوع کشش بازار پتروشیمی هم مطرح است و برخی از فعالان این بازار معتقدند؛ تولیدات شرکت های مصرف کننده محصولات پتروشیمی به شدت کاهش یافته است. البته با توجه به تعطیلات پیش روی بازار، احتمال نمی رود بازار پتروشیمی در روزهای آتی با تغییرات عمده روبه رو شد.