ایران به طرح فریز نفتی می پیوندد؟

پتروتحلیل- در پی اعلام خودداری ایران از اجرای طرح تثبیت تولید نفت در سطح ماه ژانویه، قیمت نفت طی معاملات روز گذشته بازارهای جهانی به کمتر از ۴۰ دلار در هر بشکه کاهش یافت.

یک تحلیلگر بازار نفت در این باره گفت: قیمت نفت به این دلیل کاهش پیدا کرده که ایران گفته تنها در صورتی به طرح فریز نفتی خواهد پیوست که تولید نفت این کشور به ۴ میلیون بشکه در روز برسد. بیژن زنگنه دو روز پیش گفت؛ صادرات نفت ایران در آخر ماه اسفند به دو میلیون بشکه در روز خواهد رسید که بالاتر از ۱/۷۵ میلیون بشکه در روز ماه قبل است.

بدین ترتیب وزیر نفت ایران با اعلام دفاع از موقعیت کشورش در بازار جهانی نفت، نتوانست امیدواری کسانی را که در انتظار به نتیجه رسیدن طرح فریز نفتی بودند ، بر آورده سازد. وی افزود، مادامی که تولید نفت ایران به ۴ میلیون بشکه در روز نرسیده است با ما کاری نداشته باشند.

روسیه، عربستان، قطر و ونزوئلا ماه پیش در دوحه، پایتخت قطر گرد هم آمدند و بر سر طرحی موسوم به فریز تولید در سطح ژانویه سال جاری به توافق رسیدند. این کشورها تصمیم گرفتند میزان تولید خود را در ماه‌های آینده در سطح ماه ژانویه نگه دارند. این در حالی است که تولید این کشورها در آن ماه در سطح بسیار بالایی قرار داشت و احتمال اینکه آنها می‌توانستند تولید خود را به بالاتر از این میزان برسانند، اندک بود.

با این وجود این خبر موجب افزایش قیمت نفت از آن زمان شد و از آنجائی که روسیه و عربستان که طی یک سال و نیمی که از شروع افت قیمت‌ها می‌گذرد بارها اعلام کرده‌اند که حاضر به کاهش تولید نفت خود نیستند حال این اقدام به منزله انعطاف بیشتر از سوی این کشورها تلقی گردید. در حالیکه مطرح شدن این برنامه تنها اندکی پس از اجرایی شدن برجام و لغو تدریجی تحریم‌های ایران بود و لذا انتظار نابجایی است که ایران را نیز ملزم به همکاری در اجرای این طرح بدانند. روز گذشته الکساندر نوواک، وزیر انرژی روسیه وارد تهران شد که یکی از مهم‌ترین‌ دیدارهای نوواک با زنگنه و مذاکره حول طرح فریز تولید متمرکز بوده است.

نوواک ضمن منطقی دانستن استدلال ایران اظهار داشت؛ تولیدکنندگان اصلی نفت باید با یکدیگر هماهنگ باشند، اما از آنجا که سطح تولید نفت ایران در دوران تحریم پایین آمده است، ما موضع ایران مبنی بر تلاش برای افزایش تولید و احیای سهم خود در بازارهای جهانی را به طور کامل درک می کنیم. شرایط کنونی بازار نفت بسیار متلاطم است و در ۱/۵سال گذشته قیمت ها بسیار پایین آمده، بنابراین نیاز است تولیدکنندگان اصلی نفت با یکدیگر هماهنگی داشته باشند. وی افزود: در چارچوب هماهنگی میان تولیدکنندگان اصلی نفت، ایران حق دارد یک راه منحصر به فرد را برای افزایش تولید نفت خود داشته باشد. برخی از کارشناسان بر این باورند اکنون این ریسک وجود دارد که سایر کشورهای تولیدکننده نفت که با چهار کشور پیشنهاد دهنده طرح فریر نفتی همسو شده بودند نیز از این تصمیم تبعیت نکنند. آنان می گویند که اگر نشستی صورت گیرد و منجر به اقدامی قاطع شود، سودمند است اما شواهد تاریخی نشان می دهد که هیچ اتفاقی رخ نمی دهد. لازم به ذکر است که اوپک در آخرین گزارش ماهانه خود آورده که تولید نفت این سازمان در ماه فوریه با ۱۷۵ هزار بشکه در روز کاهش نسبت به ژانویه به ۳۲/۳۸ میلیون بشکه در روز رسید که کاهش مربوطه ناشی از بروز مشکل فنی در خط لوله انتقالی نیجریه و عراق بوده است. این گزارش می افزاید، تقاضا برای نفت اوپک در سال ۲۰۱۶ روزانه ۷۶۰ هزار بشکه کمتر از عرضه نفت این سازمان خواهد بود. به هر حال اعلام خبر مربوط به عدم همکاری ایران با طرح فریز نفتی موجب شد تا بهای نفت خام WTI در بازار نایمکس نیویورک برای تحویل در ماه آوریل طی داوستد روز ۱۴ مارس ۱/۳۲ دلار (۳/۴ درصد) تقلیل یافته و به بشکه ای ۳۷/۱۸ دلار برسد. همچنین قیمت نفت خام برنت در بازار ICE لندن برای تحویل در ماه مه با ۸۶ سنت (۲/۱ درصد) کاهش در سطح هر بشکه ۳۹/۵۳ دلار به تثبیت رسید. بایستی افزود که پیش بینی کارشناسان مبنی بر افزایش ۳/۳ میلیون بشکه ای ذخیره سازی نفت خام آمریکا در هفته گذشته و همچنین رشد ۵/۴ درصدی بخش صنعت چین در ماههای ژانویه و فوریه در مقایسه با ۵/۹ درصد ماه دسامبر نیز در پایین آمدن قیمت نفت مؤثر بوده اند. بنابراین نگرانی ها درباره عوامل بنیادین مجدداً به بازار بازگشته است.

روند قیمت نفت خامهای شاخص بازار جهانی نفت

آژانس بین‌المللی انرژی نیز در آخرین گزارش‌خود اعلام نمودکه بهای نفت به کف قیمتی خود رسیده است و نشانه‌هایی مبنی بر شروع روند صعودی بهای نفت مشاهده می‌شود. این در حالی است که بانک گلدمن ساکس نظری متفاوت داشته و همچنان بر پیش‌بینی افت بیشتر قیمت‌ها پافشاری می‌کند. IEA شرایط جدید را با عبارت دیدن نور در تونل تاریک قیمتی توصیف می کند که حاکی از بروز نشانه‌هایی مبنی بر توقف روند کاهشی قیمت‌ها می باشد. امابه اعتقاد کارشناسان گلدمن ساکس بهای نفت دوباره در روند نزولی قرار خواهد گرفت و باید منتظر افت بیشتر قیمت‌ها باشیم. این بانک هشدار داده که افزایش اخیر قیمت نفت زود‌هنگام بوده است. به باور کارشناسان گلدمن ساکس، بازار برای اینکه بتواند سرمایه‌گذاری‌ها در تولید نفت با هزینه بالا را کاهش دهد و به تعادل برسد نیاز دارد که مدت زمان بیشتری در قیمت‌های پایین معامله شود و افزایش زود هنگام قیمت‌ها این روند را مختل می کند.