نفت 150 دلاری همچنان دور از ذهن نیست!
• اخبار گسترده در رابطه با آزاد سازی ذخایر استراتژیک نفت آمریکا قیمتها را به زیر 100 دلار در هر بشکه فرستاد. • احتمال میرود کاهش مورد انتظار صادرات نفت روسیه و تحریمهای احتمالی بر صادرات نفت خام این کشور مجدداً قیمتها را افزایش دهد. • قیمتهای زغال سنگ به دنبال خبر ممنوعیت واردات این کالا از روسیه جهش کردند.
پتروتحلیل-به نظر میرسد اتحادیه اروپا این ایده را در نظر دارد تا تحریمهای مستقیمی بر صنعت انرژی روسیه اعلام کند؛ برای شروع واردات زغال سنگ این کشور را ممنوع کرده است. آمریکا در حال آزاد سازی 180 میلیون بشکه نفت بوده، و دیگر اعضای آژانس بینالمللی انرژی 60 میلیون بشکه دیگر را روانه بازار خواهند کرد. و عربستان سعودی به تازگی قیمتهای خود را برای همه خریداران افزایش داد. احتمال میرود قیمتهای بسیار بالاتری در انتظار بازار باشند.
در حالی که چند ماه پیش تحلیلگران ظاهراً در حال ارائه پیشبینیهایی در رابطه با قیمتهای نفت خام بودند، بیشترین عامل صعودی عنوان شده عدم تمایل اوپک پلاس به تقویت تولیدات از میزان مورد توافق علیرغم تداوم روند مناسب تقاضا بود.
در حال حاضر به نظر میرسد تمام خبرها حول جنگ اوکراین بوده، و عامل اصلیقیمتهای صعودی، تداوم روند نزولی مورد انتظار صادرات نفت روسی باشد. این کشور بزرگترین صادرکننده نفت خام و محصولات نفتی و یکی از بزرگترین عرضهکنندگان به اتحادیه اروپا بوده، که عدم تمایل اتحادیه اروپا به تحریم مستقیم صنعت انرژی این کشور را شرح میدهد. با این وجود فشار بر روی بروکسل برای انجام همان کار در حال افزایش است، و همزمان با قرار گرفتن زغال سنگ در لیست تحریم، طولی نخواهد کشید که نفت نیز به یک هدف بدل شود. در زمان این اتفاق احتمالاً برنت به بالای 120 دلار رسیده و در همانجا جا خوش کند.
در این میان، ایالات متحده اعلام کرده است که تمام واردات نفت و سوخت روسی را ممنوع کرده، اما این ممنوعیت از 22 آوریل اعمال خواهد شد و تا آن زمان آمریکا ذخایر خود را از محمولههای نفت و محصولات نفتی روسی تجدید خواهد کرد.
دادههای اداره اطلاعات انرژی آمریکا در هفته منتهی به 25 مارس نشان میدهد که آمریکا در آن هفته به طور میانگین روزانه 100 هزار بشکه نفت و سوخت روسی وارد کرده، در حالی که این میزان در هفته گذشته آن 70 هزار بشکه در روز و صفر بشکه در روز در ماه قبل از آن بوده است.
همزمان با این اتفاقات، و بعد از خبر آزاد سازی ذخایر استراتژیک نفت آمریکا، قیمتهای نفت خام افت کرده و در این بین قیمتهای وست تگزاس اینترمدیت به زیر 100 دلار در هر بشکه نزول کردند. با این حال زمان این افت قیمتی مختصر بود، و از آنجایی که شاخصهای بنیادین بعد از واکنش اولیه بازار به تصمیم دولت بایدن برای آزاد سازی ذخایر، مجدد خودنمایی کردند، قیمتها به بالای 100 دلار بازگشتند.
سابقاً پس از آزاد سازی ذخایر استراتژیک توسط دولت بایدن در سال گذشته در جهت جلوگیری از رشد قیمتهای خردهفروشی سوخت، قیمتهای نفت افزایش یافتند؛ انتظار میرود این امر مجدداً برای شرایط کنونی تکرار شود. در آن زمان قیمتها سریعاً با رویهای نزولی به خبرها واکنش نشان داده، و سپس بعد از این احساسات جای خود را به حقایق دادند، و قیمتها به حالت سابق خود بازگشتند.
این آزاد سازی ذخایر تنها به صورت مقطعی مشکل پالایشگاهها را حل کرده و به واسطه آن نمیتوانند تولیدات سوخت خود را تقویت کنند و در پی آن مشکل اصلی شرکتها حل نخواهد شد.
آزاد سازی کنونی در مقایسه با سال گذشته در مقیاس گستردهتری میباشد. در طی آن روزانه یک میلیون بشکه به مدت شش ماه به بازار عرضه خواهد شد. از منظر تئوری و براساس پیشبینی سازمان بینالمللی انرژی، این آزاد سازی یک سوم صادرات روسی را پوشش خواهد داد. در عمل تاجران احتمالاً نگران این هستند که پس از آزاد سازی ذخایر استراتژیک، دولت چگونه آن را تجدید خواهد کرد، و اینکه این امر با قیمتهای نفت خام چه خواهد کرد.
در این میان، قیمتهای زغال سنگ در اروپا به دنبال خبر اعمال ممنوعیت وارداتی بر مبدا روسی جهش کرد؛ اورزولا فن در لاین رئیس کمیسیون اروپا گفت: «ما بر واردات زغال سنگ از روسیه اعمال ممنوعیت خواهیم کرد که دارای ارزش سالانهای به مبلغ 4 میلیارد یورو میباشد. در پی این اتفاق یکی دیگر از منابع درآمدی برای روسیه قطع خواهد شد.»
متاسفانه این قضیه هزینههای انرژی را برای اروپا بیش از پیش افزایش خواهد داد، و این سوال را مجدداً مطرح خواهد کرد که تحریمهای ضد روسی به چه کسی بیشتر آسیب خواهد زد: روسیه یا اتحادیه اروپا
براساس دادههای کمیسیون اروپا، اتحادیه اروپا 45 درصد از زغال سنگ مصرفی خود را از روسیه وارد میکند. آنها در حال حاضر نیاز دارند تا این 45 درصد را جایگزین کنند، زیرا به این سادگی امکان کاهش مصرف زغال سنگ به صورت ناگهانی وجود ندارد.
ضمناً اندونزی که بزرگترین صادرکننده زغال سنگ جهان است، قیمتهای ماه آوریل خود را تا 42 درصد افزایش داد. این اتفاق مشابه اعمال افزایش قیمت عربستان سعودی بر روی نفت خام خود میباشد: خریداران در شرایط کنونی انتخابهای کمتری دارند: این بازار، بازار فروشندگان است.
اما قیمتهای زغال سنگ بیش از پیش اوج خواهند گرفت، زیرا روسیه 70 درصد از زغال حرارتی اروپا را تامین کرده که برای تولید انرژی و گرما مورد استفاده قرار میگیرند. آنچه این شرایط را جالبتر میکند این است براساس دادههای شرکت تحقیقاتی Rystad Energy ذخایر جهانی زغال حرارتی محدود هستند.
از این اتفاق چه برداشتی میتوان برای بازار نفت داشت؟ براساس مشاهده اتفاقات سال گذشته در قیمتهای گاز و زغال سنگ در اروپا، قیمت تمام سوختهای فسیلی به هم مرتبط هستند. زمانی که یکی از آنها به شکل بازدارندهای گران میشود، تقاضا برای باقی آنها اوج میگیرد. به همین خاطر قیمتهای زغال سنگ در سال گذشته افزایش یافتند، زیرا در جستجوی منبع انرژی ارزانتر شرکتها از گاز به سراغ زغال سنگ رفتند.
در این شرایط، درمان قیمتهای بالای نفت خام با افزایش این قیمتها صورت نخواهد گرفت. از بین بردن تقاضا انرژی علیرغم هزینهها کار دشواری است، به خصوص در منطقهای مانند اتحادیه اروپا که مردم برای چندین نسل در آسایش و امنیت کامل انرژی زندگی کردهاند.
احتمالاً بعد از ممنوعیت واردات زغال سنگ اتحادیه اروپا بر روسیه، قیمتهای نفت اوج بگیرند. و اگر اتحادیه اروپا تصمیم بگیرد که جلوتر رفته و خود نفت را هدف قرار دهد، اتفاقات جالبی در قیمتهای آن و در خیابانهای اروپا رخ خواهد داد.